Friday, December 30, 2011

“አነ ውእቱ ኖላዊ ኄር” ዮሐ ፲፥፲፩

ትንቢት ነቢያትን ስብከት ሓዋርያትን


ኣብ ዘመነ ብሉይ፡ እግዚአብሔር ኣምላኽ ኣብ ነቢያቱ ሓዲሩ ቃል ምጽንናዕን ተስፋን በብጊዜኡን ይልእኽን የዛርብን እኳ እንተነበረ፤ እቶም ኣባጊዑስ ክጥርነፉን ብዝግባእ ክጓሰዩን ኣይከኣሉን ነበሩ። እቶም ክጓስዩሉ ዝመደቦም ካህናተ ኦሪት ድማ ንርእሶም ኣብ ከቢድ ድቀተ ምግባርን ምክፍፋልን ኣትዮም፡ ጽቡቕ ኣብነታዊ ተግባር ይሰኣኖም ስለዝነበረ፤ ሕዝበ እስራኤል ክስዕቦ ዝኽእል ጓሳ ክርእይ፡ ድምፁ’ውን ከለልዮ ዝኽእል ሓቀኛ መምህር ክረክብ ኣይከኣለን ነበረ። ሕዝቢ ዝኣልዮ ስኢኑ ግዳይ ቀቢጸ ተስፋን ምብትታንን ኮይኑ ከኣ ይሽገር ነበረ። ፈተውቲ ርእሶም፡ ክብርን ረብሓን ነፍሶም እምበር ስለ መጓሴኦም ግዲ ዘይብሎም ጓሶቱ ድማ መምሰልቲ እምበር ካብ ልቢ ዝምንጩ ሰናይ ግብሪ ዝረሓቖም እዮም ነይሮም። ሓሪዶም ክበልዕዎ፡ ሓሊቦም ክሰትዪዎ እምበር ከብልዕዎን ከስትዪዎን ኣይረኣዩን ነይሮም። ስለዚ’ውን ነቶም ጓሶት ሕዝቡ ገይሩ ዝመደቦም መራሕትን ካህናት ኣብ ነቢያት ሓዲሩ ኣትሪሩ ወቒስዎም ነይሩ። (ሕዝ ፴፬/34 ዘካ ፲፩፥፲/11፥10) እቲ ሕዝቢ ድማ ብኃጢኣት ምስ ዝወድቕ ዝሕክሞ፤ ምስ ዝስበር ዝጽግኖ፤ ምስ ዘደኽም ዘበርትዖ፤ ምስ ዝሓምም ዝፍውሶ፤ ምስ ዝሓዝን ዘጸናንዖ ሓቀኛ ጓሳ እምበር፡ አስራቱን በኵራቱን እናበልዐ፡ ብስምን ብሕግን እግዚአብሔር እናመኽነየ ዝሽቕጠሉ ይደልይ ስለዘይነበረ፡ ናብ እግዚአብሔር ካብ ምምልካት ዓዲ ኣይወዓለን ነይሩ።

Wednesday, December 28, 2011

ጽንዓት ሃይማኖት ሠለስቱ ደቂቅ - መቀይሮ ታሪኽ

ምርኾን ስደትን

እቲ ጊዜ’ቲ ሃገረ እስራኤል ናብ ክልተ ተኸፊላ፤ ሕዝባ ነንሕድሕዶም ምትሕብባር ስኢኖም ኃይሎም ዝደኸመሉ፤ ንእግዚአብሔር ዝብድልሉን ካብ ሕገ እግዚአብሔር ወጺኦም ዝጓዓዙሉን እዋን ነይሩ። እግዚአብሔር ኣምላኽ ከይመኸረን ከይገሰጸን ኣይቐጽዕን እዩ እሞ፡ ኤርሚያስ ንዝኣመሰሉ ነቢያት እናሰደደ፤ ናይ ተመለሱን ናይ መጠንቀቕታ ቃሉን የመሓላልፍ ነበረ። እቲ ሕዝቢ ግና ንቃል እቶም ነቢያት ዝሰምዕ እዝኒ ኣይነበሮን። እቶም ሓሰውቲ ነቢያት ድማ ንቃል እቶም ነቢያተ እግዚአብሔር እናቃለሉ፡ ነቲ ሕዝቢ የዕሽውዎ ነይሮም።

ብሰንኪ ኃጢኣቶምን ነቲ ቃሉ ሰሚዖም ዘይምምላሶምን ንእግዚአብሔር ስለዘሕዘኖ፡ ከምቲ ኣቐዲሙ ነጊርዎም ዝነበረ ንጉሥ ባቢሎን ዝነበረ ናቡከደናጾር ኣብ ልዕሊኦም ተንሠአ እሞ ንኢየሩሳሌም ወረራ። ነቲ ኣብቲ እዋን እቲ ንጉሥ ኢየሩሳሌም ዝነበረ ሴዴቅያስ ብዘይ ብዙኅ ተቓውሞ ተማረኸ። ትንቢት ክፍጸም ድማ ናቡከደናጾር ንኢየሩሳሌም ኣፈራሪሱ ነቶም ንዋያተ ቤተ መቅደስ ዘመቶ። እቲ እግዚአብሔር ኃይሉ ዝነበረ ሕዝቢ፤ ብውሑዳት ንብዙኃት ዝሥዕርን፡ ነቲ ከባቢኡ ዝነበረ ሕዝቢ መርዕድ ዝነበረ እስራኤል ብሰንኪ በደሉ ኃይሊ እግዚአብሔር ተፈልይዎ ነይሩ እሞ ከም ኣብዑር እናተኾብከበ ናብ ባቢሎን ወረደ። ንኃጥኣን ዝተኣዘዘ፡ ንጻድቃን ዝልክመሉ ጊዜ ኣሎ እሞ፡ እቶም ዝርካቦም ውሑዳት ናይ እግዚአብሔር ሰባት’ውን ተማሪኾም ናብ ባቢሎም ምስቲ ሕዝቢ ወረዱ።

Tuesday, December 27, 2011

ቀዳማይ ዓመት ምጅማር ጦማረ ማዕዶት

ከምዚ ሎሚ ዓሚ፡ ፲፰ ታኅሣስ ፳፻፫ ዓ.ም. (27/12/2010) መልእኽቲ ጦማርና ናብ ኣንበብትና ምፍናው ዝጀመርናሉ ዕለት እዩ። እቲ ሓሳብ እኳ ኣቐዲሙ ዝነበረን፡ ፈተነታት ክኻየድ ዝጸንሐ እኳ እንተነበረን፤ እቲ ሓሳብ ብስሩዕ መገዲ ግብራዊ ካብ ዝኸውን ግና ሓደ ዓመት ኣቝጺሩ ኣሎ። ኅሊናና ኣለዓዒሉ ንዝጀመረና፤ ኣጀሚሩ ድማ ኣብዚ ንዝበጽሓና እግዚአብሔር ኣምላኽ ምስጋና ይኹኖ።

ምኽንያት መበገሲና ቅንዓት ቤተ እግዚአብሔር እዩ። ስለዝኾነ ድማ ኣብ ልዕሊ ኦርቶዶስክ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያንና ዝወርድ ዘሎ ብዙኅ ዝዓይነቱ ፈተና፤ ካብ ውሽጥን ካብ ግዳምን ኣንጻር ረብሓ ቅድስት ቤተ ክርስቲያንን ደቃን ዝግበር ዘሎ ውዲት፤ ኣንጻር ሕግን ሥርዓትን ቤተ ክርስቲያን ንዝግበር ስራሕ ትም ኢልና ምርኣዩ ምርጫና ኣይገበርናዮን። ዘይመውት ሓቂ ክቕበርን፡ ሓሶት እናተመላኸአ መጋገዪ ኮይኑ ክቐርብ እናተፈተነ ትም ካብ ምባል ገለ ምግባሩ ይሓይሽ በልና። ሓሶት ኣብ ዘዕለቕለቐሉ ዓለም ንርከብ ስለዘሎና፡ ሓቂ እንተተዛረብና ነቶም ሰብ ሓቂ ከነንቅሖምን ክሰምዑናን ተስፋ ነበረና። እግዚአብሔር ብክቡር ደሙ ንዘጥረያ ቤቱ፡ ኣእላፍ ቅዱሳን ንዝተጋደሉላ ቅድስትን ርትዕትን ሃይማኖት ሰማያዊ ተልእኾኣ ሸለል ኢሎም መጋበርያ ዕላማታቶም፡ መናገዲ ዕዳጋታቶም እናገበርዋ፡ ትም ኢልና ምርኣይ ብእግዚአብሔር ዘውቅስ፡ ብታሪኽ’ውን ዘሕትት ኮይኑ ረኺብናዮ። ትም ምባል ንዘይትጥለም ኣደ ቤተ ክርስቲያን’ውን ከም ምጥላም ኮይኑ ተራእዩና። ኣብ ዘዘለናዮ ሃገራት ዝርከቡ እቶም ዘማኸርናዮም አበው ካህናት፡ አኀው ዲያቆናት ድማ ምኽሮምን ጸሎቶምን ከምዘይፍለየና ቃሎም ሃቡና። ገዳማውያን ኣቦታትና’ውን ብጸሎትኩም ዘክሩና ዝብል ምኅጽንታና ኣብጺሕናሎም ኢና።

ዕላማና ንጹር እዩ። ኣብቲ ዓንቀጽ ጦማርና’ውን ገሊጽናዮ ኣሎና። ንዝኾነ ኣካል ተኪእና ንምዝራብ ኣይኮነን፤ ኣፍ ዝኾነ ኣካል’ውን ኣይኮናን። ጸግዕና ቅድስት ቤተ ክርስቲያን እያ። ናይ ኣጵሎስ ወይውን ናይ ኬፋ ወይውን ናይ ጳውሎስ ኢልና ማኅበር ንምፍጣር ዕላማና’ውን ኣይኮነን። ሕማም አሐቲ ቅድስት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ሕማምና ስለዝኾነ ኢና ንዛረብ ዘሎና። ሓጐስ ቤተ ክርስቲያን ክመጽእን ክንርእይን ድማ ክቡራት መራሕትና፡ ካህናትና፡ ዲያቆናትና፡ መንእሰያትና፡ ምእመናንና ብሓባር ንስራሕ፤ ንትጋህ፤ ምፍልላይ ነውግድ እዩ ድምፅና። ንዝኸፋፍሉና ዕድል ኣይንሃቦም፤ መሲሎም ንዝዘርጉልናን ንዝዳኽሙናን መገዲ ንኽልኣዮም እዩ ቃልና። ከም ደቂ ቤተ ክርስቲያን ናይ ቤትና ነገር ዘበለ የተሓሳስበናን የዛርበናን ኣሎ። ሕማም ቤተ ክርስቲያን ስለዘሕመመናን፡ ስለ ዕብየታ ኵሉ ከከም ዓቕሙን ጸጋኡን ሓላፍነቱን ብቅንዕና ከበርክት ከምዘለዎ ምዝክኻር ኣድላዪ ኮይኑ ስለዘረኸብናዮ ደውልና ንድውል ኢና ዘሎና። ከም ደቂ ቤተ ክርስቲያን ብሓባርን ብሥምረትን ስለ ዕብየትን ትንሣኤን ቤተ ክርስቲያን ንስራሕ እዩ ጻውዒትና። ብወገንና’ውን ካብቶም ዝቐደሙ ኣቦታትና ንዝሰማዕናዮን ዝተማህርናዮን ዘንበብናዮን ናባኹም ብምኽፋል፡ ስለ ቅድስት ቤተ ክርስቲያንና ክንላዘብን ክንመሃሃርን ነዚ ዓውዲ ጦማር ኸፊትና እንሆ ድሮ ሓደ ዓመት ገይርና ኣሎና።

ዛጊት ድማ ልዕሊ ትጽቢትና ተኸታተልቲ ጦማርና ይውስኹ ኣለዉ። ብቀዳምነት ዝርከቡ ኣብ ሰሜን ኣሜርካ ዝርከቡ ተኸታተልትና ይኹኑ ደኣ እምበር ዳርጋ ኣብ ምሉእ ዓለምን፡ ብፍላይ ድማ ኤርትራውያን ብብዝኂ ኣብ ዝርከቡሉ ሃገራት ቀወምቲ ተኸታተልቲ ጦማርና እናወሰኹ ይመጹ ከምዘለዉ ነስተውዕሎ ኣሎና። ኣብ ውሽጢ ሃገርና’ውን ተኸታተልትና ውሑዳት ኣይኮኑን። ብቀጻሊ ድማ እዚ ምክትታል’ዚ ናብ ተሳትፎ ክሰጋገር ተስፋና ልዑል እዩ። ውሽጣዊ ሓበሬታና ከምዘመልክቶ፡ በብቝሩብ መንእሰያት ኣብያተ ትምህርቲ ሰንበት ተጠቐምቲ ናይዚ ንዝርግሖ ዘሎና ጽሑፋት ይኾኑ ከምዘለዉ ክንርዳእ ክኢልና ኣሎና።

መንነት ኣዳለውቲ ብዘየገድስ ዕላማን መልእኽትን ጽሑፋትና፤ ካብ ደቂ ቅድስት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ናብ ደቂ ቅድስት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ምዃኑ ተረዲኦም ጽሑፋትና ብቃሎም ይኹን ብጽሑፋዊ መልእኽቶም ከምኡ’ውን ኣብ ፌስቡካቶምን ካልእ መራኸቢታቶምን ብምዝርጋሕ ንዝተሓበበሩና ኵሎም ኣኅዋት፡ ኣኃት አምላከ ቅዱሳን እግዚአብሔር ዓስብኹም ይኽፈልኩም ንብል። ብሕጂ’ውን ክትቕጽልዎ መዘካኽሪ ዘድልየኩም ኣይመስልናን። ካልኦት’ውን ኵላትኩም ርእይቶ ናብ ኣድራሻና ብምስዳድ ዘሎኩም ሓሳባት ብውሱን መጠን ትገልጹ ዘሎኹም ክትቕጽልዎ ንላበወኩም። ምኽርኹምን ጸሎትኩምን ከምዘደልድለናን ከምዝሃንጸናን ኣይንጠራጠርን ኢና።

እምበኣርከስ ከም ፍቓድ እግዚአብሔር መደባትና ክንቕጽሎ ኢና። ዝተፈላለየ መደባት’ውን ከነተኣታቱ ንሓስብ ኣሎና። ነቲ ዘሎ ድማ ንምኅያሉ ቀዳምነት ሰሪዕናዮ ኣሎና፥ ይኹን ደኣ እምበር ሱታፌ ናታትኩም ብፍላይ ድማ ኣብ ዝተፈላለየ ሃገራት እትርከቡ ላእካነ ወንጌል ዝኾንኩም ኣገልገልቲ ቤተ ክርስቲያን ኣዝዩ ከገድሰና እዩ እሞ፡ ትምህርታዊ ይኹን ንደቂ ቤተ ክርስቲያን ይጠቕም እትብልዎ  ትምህርትን ሥርዓትን ኦርቶዶክሳዊት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ዝመሠረቱ ቤተ ክርስቲያናዊ ጽሑፋት ብምልኣኽ ክትተሓባበሩና ብስም ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ንምኅፅነኩም።

ብዝተረፈ እግዚአብሔር ኣምላኽ ኣማናዊት ሐመረ ኖኅ ንዝኾነት ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ካብቲ ዘናውጻ ዘሎ ማዕበልን ነፋሳትን ዕረፍቲ ክህባ፡ ነቶም ደቃ ኣብዚ ጽንኩር እዋን’ዚ ጽንዓትን ትግሃትን ክህቦም፡ ዕብየታን ልዕልንኣን ድማ ከርእየና ጸሎትና እናቕረብና፤ ኃይሉን ጥበቡን ሂቡ ኣብዚ ቀዳማይ ዓመት ዘብጽሓና እግዚአብሔር ስብሐት ወውዳሴ ይብጽሓዮ ንብል።

ስብሐት ለእግዚአብሔር ወለወላዲቱ ድንግል ወለመስቀሉ ክቡር አሜን።

Monday, December 26, 2011

ቊሩብ ብዛዕባ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ገብርኤል

ስምን ሲመትን ቅዱስ ገብርኤል

ቅዱስ ገብርኤል ካብቶም ክቡራት ሾብዓተ ሊቃነ መላእኽቲ ሓደ እዩ። ድኅሪ ሊቀ መላእኽቲ ቅዱስ ሚካኤል ድማ ስሙ ዝጥቀስ መልኣኽ እዩ። ብዕብራይስጢ ስም ትርጓሜኡ ‘ኃይሊ ናይ እግዚአብሔር እዩ’ ማለት እዩ። ብናይ ቤተ ክርስቲያንና ሊቃውንት ኣተረጓጉማ ድማ ሰብእ ወአምላክ ወይውን ገብረ እግዚአብሔር ወይውን ልኡኽ እግዚአብሔር ዝብል ትርጉማዊ ስያመ ይህብዎ (ገብርኤል ብሂል ብእሲ ወአምላክ እምኀበ እግዚአብሔር ዘተፈነወ ላእከ)። ኣብ ትንቢተ ዳንኤል’ውን፡ ቅዱስ ገብርኤል ሓንሳብ ‘ሰብ’ ሓንሳብ ድማ ‘ወዲ አምላኽ’ እናተባህለ ተጸዊዑ ኣሎ። ነዚ ዝገልጽ ድማ ቅዱስ ያሬድ “ገብርኤል ብሂል ወልደ እግዚአብሔር” ይብሎ። እዚ ኸኣ ኣብሣሬ ትስብእት ኮይኑ ናይ ኣምላኽ ሰብ ምዃን ዝተዛረበ መልኣኽ ንሱ ስለዝኾነ እዩ።

እዚ ሊቀ መልኣክ’ዚ ኣብ ቅድሚ እግዚአብሔር ዝቐውም ኮይኑ፤ ኣብ ብሉይ ይኹን ኣብ ሓዲስ ካብ እግዚአብሔር እናተላእኸ  ዝፈጸሞም ዘደንቑ ግብርታትን ተኣምራትን ድማ ኣዝዮም ብዙኃት እዮም። ንበረኸት ክኾነና ብሓጺሩ ንገለ ውሑዳት ካብ ቅዱሳት መጻሕፍቲ ጠቒስና ክንርኢ ኢና። በረኸቱን ረድኤቱን ምስ ኵልና ሕዝበ ክርስቲያን ይኹን።

ቅዱስ አቡነ መርቆሬዎስ

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ።

        እንቋዕ ንክብረ በዓል ቅዱስ አቡነ መርቆሬዎስ ብሰላም ኣብጸሓና።
ሎሚ ዕለት ፲፮/16 ታኅሣስ ክብረ በዓል ዕረፍቲ ቅዱስ አቡነ መርቆሬዎስ እዩ። አቡነ መርቆሬዎስ ብመንፈስ ወዲ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ኮይኖም፤ ብዙኅ መንፈሳዊ ገድሊ ዝተጋደሉን፡ ኣብ ሃገርና ኤርትራ ሰፊሕ ሓዋርያዊ ስርሕ ዘበርከቱን እዮም።

ብስሞም ዝጽዋዕ እዚ ገዳም’ዚ፡ ከባቢ ዓረዛ ዝርከብ ኮይኑ ደብረ ድማኅ አቡነ መርቆሬዎስ ተባሂሉ ይፍለጥ፤ መሥራቲኡ ድማ ንሶም ባዕሎም እዮም። ታሪኽ እዞም ኣቦ ብተዛማዲ ኣብ ታሪኽ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ጠቃቒስናዮ ስለዝነበርና ኣብኡ ምርኣይ ይከኣል እዩ።

እዚ ጥንታዊ ገዳም’ዚ ኣስታት ፰፻(800) ዓመት ዝገበረ ኮይኑ፤ ብዙኅ ታሪኽን ኣሰርን ቅዱሳንን ዘለዎ፤ ብኣዕጽምቲ ቅዱሳን ዝሃብተመ፤ ብተኣምራቱን ፈዋሲ ጻዕዳ ጸበሉን ዝልለ፤ ብዙኅ ኽቡራት ንዋያተ ቅዱሳንን መጻሕፍቲ ዝዓቀበ፤ ማኅደር ሊቃውንቲ ዝኾነ ገዳም እዩ።

ታሪኽ እዚ ገዳምን መሥራቲኡ አቡነ መርቆሬዎስን ዝምልከት ጽሑፍ፡ ከም ፍቓድ እግዚአብሔር ካልእ ጊዜ ክንምለሶ ተስፋ ንገብር።

በረኸትን ጸሎትን አቡነ መርቆሬዎስ ምስ ኵላትና ሕዝበ ክርስቲያን ይኹን።

Friday, December 23, 2011

“ኣነ ብርሃን ዓለም እየ” (ዮሐ ፰፥፲፪)

ነዚ ቃል’ዚ ካብ ጐይታ ተቐቢሉ ዝጸሓፈ ወንጌላዊ ቅዱስ ዮሐንስ እዩ። ናብ ዓለም ዝመጸን፡ ጸልማት እዚ ዓለም’ዚ ዝቐንጠጠን፡ ኣማናዊ ብርሃን ዓለም ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ እዩ።

ኣብ ዓለም ብዙኅ ዓይነት ብርሃን ኣሎ። ብእግዚአብሔር ዝተፈጥሩ ብርሃን ዘመንጭዉን ዝፍንዉን ፍጥረታት ኣለዉ። ደቂ ሰባት ድማ እግዚአብሔር ብዝሃቦም ጥበብ በብዘመናቱ ዝማሃዝዎም ብርሃናት ኣለዉ። እቲ ቀዳማይ ብርሃን ድማ ኣብታ ቀዳመይቲ መዓልቲ ፍጥረት፡ ጸልማት ንምርሓቕ ብእግዚአብሔር ዝተፈጥረ እዩ። ኣብ ናይ ዕለተ ረቡዕ ፍጥረቱ ድማ እግዚአብሔር ኣብ ሰማይ ዘስፈሮም ኣካላት ብርሃን ኣለዉ። ካብኣቶም ድማ እቲ ዝዓበየ ፀሓይ እዩ። እቶም ናይ ብርሃን ኣካላት ኣብ መዓልቲ ክሥልጥኑ ከለዉ፡ ጸልማት ድማ ኣብ ለይቲ ከምዝሥልጥን ተገይሩ ብእግዚአብሔር ዝተሠርዐ እዩ። ኣብ ቅዱስ መጽሓፍ፡ እዚኦም ኣካላት ብርሃን ዘለዎም ጠባያትን ዝህብዎ ኣገልግሎትን፡ ከምኡውን ብኣንጻሩ ዘሎ ጸልማትን ነናቶም ተምሳልን ትርጉምን ተዋሂቦም ንረኽቦም።

ብመሠረት እዚ ኸኣ፡ ብርሃን ናይ ጽድቂ፡ ትሩፋት፡ ሰናይ ተግባር፡ ሕይወት፡ ፍልጠትን ምስትውዓልን፡ እምነት፡ ሕጊ፡ ቅኑዕ ፍርዲ፡ ምሳሌ ክኸውን ከሎ ጸልማት ድማ ናይ ኃጢኣት፡ ኵነኔ፡ ክፉእ ግብሪ፡ ሞት፡ ድንቁርናን ዘይምስትውዓልን፡ ክሕደት፡ ጠዋይ ፍርዲ ወዘተ ተምሳል ኮይኑ ከምዝጥቀስ ምዃኑ ቅዱስ መጽሓፍ ብሰፊሑ ይምህረና። ንኣብነት ነዞም ዚስዕቡ ንባባት ንመልከት፦

Tuesday, December 20, 2011

ዘመነ ስብከት

ትንቢት ነቢያት፡ ስብከት ሐዋርያት

ድኅሪ ዘመነ ጽጌን አስተምሕሮን ሕጂ ሒዝናዮ ዘሎና እዋን ጾመ ነቢያት ወይውን ጾም ስብከት ይብሃል። ነዚ ጾም’ዚ ኣቦታትና ነቢያት፡ ድኅሪ ውድቀት ኣዳም እግዚአብሔር ኣምላኽ ንዝሃቦ ተስፋ ድኅነት እናዘከሩ በብዘመኖም ዝጾምውን ዝጸለይዎን ጾም እዩ። እዞም ነቢያት እዚኦም ወልደ እግዚአብሔር ክወርድ ክውለድ ንዝነበሮም ተስፋን ልማኖን ብዝተፈላለየ ኣገባብ ናብ እግዚአብሔር ዘመልክቱዎ ዝነበሩ ነይሮም። እግዚአብሔር ኣምላኽ ድማ እቲ ዝመደቦ ጊዜን ዘቋጸሮ ዕለትን ክሳዕ ዝኣክል ብዝተፈላለየ መገዲ እናገለጸ ተስፍኦም የጽንዓሎም ነይሩ። ንሳቶም’ውን እግዚአብሔር ንዝገለጸሎም ድንቂ ናይ ሥጋዌ ምሥጢር ብዝተፈላለየ ትንቢትን ምሳሌን ብቃሎም ይገልጽዎን፡ ብኣእዳዎም ይጽሕፍዎን ነበሩ።

Sunday, December 11, 2011

ርግበይ - ቤተ ኣቦኺ ረስዒ


ቅዱሳን ነቢያት እግዚአብሔር ኣምላኽ ብዳኅረዋይ ዘመን ክገብሮ ንዝሓሰቦ እናገለጸሎም ዝተዛረብዎን ዝጸሓፍዎን እምብዛ ብዙኅ እዩ። ንቅዱሳኑ ቀረባ ዝኾነ ፈቃር ኣምላኽ እግዚአብሔር ነቶም ፈተውቱ በብእዋኑን በብዘመኑን ምሥጢሩ ብዝተፈላለየ መገዲ ይገልጸሎም ከምዝነበረ ቅዱስ መጽሓፍ ዝምስክሮ እዩ። ከም ኣብነት ኣብቲ ዘመነ ሕገ ልቦና ዝነበረ፡ ዓርከ እግዚአብሔር ንዝተባህለ አብርሃም ኣቦና ብዛዕባ ጥፍኣት ሰዶምን ገሞራን እግዚአብሔር ኣምላኽ ኣቐዲሙ “እቲ ኣነ ዝገብሮ ኻብ አብርሃምዶ ኽሓብኦ እየ፡” ዘፍጥ ፲፰፥፲፯/18፥17 ብምባል ክፍጽሞ ንዝሓሰቦ ኵሉ ነጊርዎ ነበረ። አብርሃም ድማ ስሌኦም ለመነ። እግዚአብሔር ብዓቢዩ ናይቲ ብዛዕባ ድኅነት ዓለም ክፍጽሞ ንዝሓሰቦ ድማ ብብዙኅ ሳዕን ብዙኅ ነገርን ንኣቦታትና ይገልጸሎም ከምዝነበረ ቅዱስ መጽሓፍ ብሰፊሑ ዝምህረና እዩ። ሓደ ካብቲ ብፍሉይን ብዝለዓለ ክብርን ብኣቦታትና ዝጥቀስ ዝነበረ ድማ፡ ኣምላኽ መኅደሪኡ ክትከውን ብዛዕባ ዝመረጻ፡ መልዕልተ ፍጡራን መትሕተ ፈጣሪ ዝኾነት ኣዴና ቅድስት ድንግል ማርያም ዝምልከት ነገረ ትንቢት እዩ።


Wednesday, December 7, 2011

፳ወ፬ቱ ካህናተ ሰማይ

ስያመ

ናይ እግዚአብሔር ኣገልገልቲ ዝኾነ ቅዱሳን መላእኽቲ ቍጽሮም ክንዲ’ዚ ተባሂሉ ዘይውሰን ናይ ብዙኅ ብዙኅ እዩ። (ዳን ፯፥፲/7፥10 ራእ ፭፥፲፩/5፥11 ኤር ፴፪፥፳፪\33፥22 መዝ ፷፰፥፲፯/68፥17)። ይኹን እምበር እዚኦም እልፍ አእላፍ ወትእልፊት ቅዱሳን መላእኽቲ በብነገዱ ዝተኸፋፈሉ፤ ነናቶም ሊቃነ መላእኽትን ኣገልግሎትን ዘለዎም እዮም።

እምበኣርከስ ካብዞም ኵሎም ቅዱሳን መላእኽቲ ኣብ ዙርያ መንበር ዙፋን ጐይታ ዝቖሙ ዕስራ ኣርባዕተን ሊቃናት (ሽማግለታት) ከምዘለዉ ቅዱስ ዮሐንስ ሰማያዊ ራእይ ርእዩ ኣብ ዝጸሓፎ መጽሓፎ ገሊጽዎ ኣሎ። “ኣብ ማእከል እቲ ዝፋን ተሓሪዱ ከምዝነበረ ዚመስል ገንሸል ደው ኢሉ ረኣኹ። እቶም ኣርባዕተ እንስሳን እቶም 24 ካህናትን ድማ ኣብ ዙርያኡ ነበሩ።” ይብል ቅዱስ ዮሐንስ ኣብ ራእዩ። እዚ ማለት ግና ኣብ ቅድሚ መንበር ጐይታ ዝቖሙን ዘመስግኑን እዚኦም ጥራይ እዮም ንማለት ኣይኮነን። እዚኦም ፳፬/24 ቅዱሳን መላእኽቲ ኣብ ዙርያ ዙፋን እግዚአብሔር ንፍሉይ ኣገልግሎት ዝቖሙ ዝተኃርዩን ዝተመደቡን ብምዃኖም እምበር ብኣፈጣጥርኦም ካብ ካልኦት ቅዱሳን መላእኽቲ ዝፍለየሉ የብሎምን።

Tuesday, December 6, 2011

ቅዱስ መርቆሬዎስ ሰማዕት


ሰማዕትነት

ሰማዕታት ብሃይማኖቶም ጸኒዖም፡ ብሰናይ ምግባር ትሩፋት ሰሪሖም፡ ብክርስቶስ ክርስቲያን ንዝተባሉሉ ክቡር ስም ዓቂቦም፡ ብመንፈሳዊ ገድሊ ተቖሪኖም ንጣኦት ኣይንሰግድን ፈጣሪና ኣይንክሕድን ብምባል ሥጋኦም ንሓዊ ንሥቓይ፡ ክሳዶም ንሰይፊ ስለ ስም ክርስቶስ ዝሃቡ ክቡራት ሓርበኛታት ክርስቶስን ርትዕቲ ሃይማኖትን እዮም።

ሰማዕታት ማለት ቃል ብቃሉ መስከርቲ ዝብል ትርጉም ዘለዎ ኮይኑ፡ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ሰማዕታት ኢላ እትጽውዖም ስለ ክርስቶስን ርትዕቲ ሃይማኖትን ክብሉ ኣብ ቅድሚ ኣላውያንን መምለኪያነ ጣኦትን ዝኾኑ ሰባት ሓቂ ብምምስካር፡ ንኵሉ ኣብ ልዕሊኦም ክወርድ ንዝተቐረበ ጸዋተወ መከራ ብአኵቴት ዝቕበሉ እዮም። ከምዚ ናይ ሎሚ ሰባት “እንታይ ገደሰኒ” “እግዚአብሔር ናይ ልቢ እዩ ዝርኢ” እናበሉ ንርእሶም ዘታልልዋ ዘይኮኑስ፡ ነቲ ዝኣምንዎ ኣምላኽ ብቃሎምን ብግብሮምን ዝእመንዎ እዮም። መምርሒ ሰማዕታት “ስለዚ ኣብ ቅድሚ ሰብ ንተኣመነኒ ዅሉ፡ ኣነ ኸኣ ኣብ ቅድሚ እቲ ኣብ ሰማያት ዘሎ ኣቦይ ክእመኖ እየ። ኣብ ቅድሚ ሰብ ንዝኸሐደኒ ግና፡ ኣነ ድማ ኣብ ቅድሚ እቲ ኣብ ሰማያት ዘሎ ኣቦይ ክኽሕዶ እየ።” ዝብል ቃል ጐይታ እዩ። ቅዱሳን ሰማዕታት ብዘይካ ቃል ጐይታ ኣኽቢሮም፡ ዕርፊ ወንጌል ኣጽኒዖም ንቕድሚት ምኻድ እንተዘይኮይኑ ንሥጋዊ ኣተሓሳስባን ፍልስፍናን ደቂ ሰባት ግምት ንምሃብ ክብሉን መታረፊ ምኽንያት ከናድዩን ንድኅሪት ግልጽ ኣይብሉን እዮም። እግዚአ አጋእዝት፡ ንጉሠ ነገሥት ክርስቶስ ንሓዋርያት ዝበሎ ቃል ድማ ኣብኦም ብግብሪ ፍጻሜ ረኺቡ ንርእዮ። “ነቲ ነፍስን ሥጋን ኣብ ገሃነም ኬጥፍእ ዚከኣሎ ደኣ ኣዚኹም ፍርህዎ እምበር፡ ነቶም ንሥጋ ዚቐትሉ፡ ንነፍሲ ግና ምቕታላ ዘይከኣሎም ኣይትፍርህዎም።” ማቴ ፲፥፳፰-፴፫/10፥28-33

Monday, December 5, 2011

ጥንተ አብሶ

   
 ጥን አብሶግእዛዊ ቃል ኮይኑ ናይ ጥንቲ ወይ ናይ መጀመርታ በደል ማለት እዩ። ናይ መጀመርታ በደል ዝተባህ፡ ብናይ መጀመርታ ሰባት ብኣዳምን ሔዋንን ዝተፈጸመ ናይ መጀመርታ ኃጢኣት ስለ ዝኾነ  እዩ።

ብምኽንያት ጥንተ አብሶ ንዅሎም ዝበደሉን ዘይበደሉን ሞት ዝተባህለ ዲያብሎስ ካብ ማሕፀን ጀሚሩ ቆሪኑ፡ ንሞተ ሥጋ ሞተ ነፍሲ ኣቃሊዑ ይገዝኦም ነበረ። እዚ ድማ ባርነት መግዛእቲ ይበሃል።  (ዮሓ. ፰፥፴፬–፴፭/834-35)

ካብ ዘመነ አዳም ሚሩ ክሳ እቲ እግዚአብሔር ወልድ ሥጋና ተወሓሒዱ፡ ሰብ ኮይኑ ንዓለም ዘድኃነሉ ዝነበረ ጊዜ፡ ደቂ ሰባት ምግባር ትሩፋት ዋላ እኳ እንተሰር ብምኽንያት ጥንተ አብሶ ናብ ሲኦል ካብ ምእታው ክተርፉ ኣይከኣሉን። ኵሉ ሰብ ናብ ሲኦል ይኣቱ ነበረ። መቕጻዕትን መርገምን ና አዳምን ሔዋንን ናብ ደቂ ደቆም ኃለፈ። ብዛዕባ እዚ ቅዱስ ጳውሎስ ከረድኣና ከሎ፦ ሞት ግና ካብ አዳም ጀሚሩ ክሳዕ ሙሴ ብቶም ከምቲ ናይ አዳም ትእዛዝ ብምኽንያት ኃጢኣት ዝገበሩን፡ ዘይነበሩን ነጊሡ ነበረ'' ብምባል ገሊጽዎ አሎ። (ሮሜ ፭፥፲፬/514) ኃጢኣት ዝገበሩን ዝበደሉን ዝበሎም እቶም ድኅሪ ኣዳም ዝመጽኡ ደቁ፡ ብኃልዮ (ብሓሳብ) ብነቢብ (ብዘረባ ቃል) ብገቢር (ብግብሪ) ብፍላጥ ይኹን ብዘይፍላጥ ዝገበርዎ  ኃጢኣት እዩ። እዚ ድማ  ኵሉ ዘርኢ ሰብ፡ ንኣዳም መሲሉ ብዝሠርሖ ኃጢኣት ዕዳ ነበሮ። እዚ ዅሉ ዝሠርሖ ኃጢኣት ድማ ምልአተ ኃጢኣት ሃል። ዘይበደሉን ዘይኃጥኡን ዝሎም ከም በዓል ኤርምያስ፡ ሄኖክ፡ ዮንስ መጥምቅ ካብ ማሕፀን ኣዲኦም ጀሚሮም ብመንፈስ ቅዱስ ዝተሓለዉ፡ ረድኤቱ ዘይተፈለዮም፡ ንፍሉይ አገልግሎት ዝተኃረዩ፡ ቅዱሳን ንጹሓንን ሕፃናት ንኣብነት፦ ሄሮድስ ዝቐተሎም 144,000 ሕጻናት ዝኣመሰሉ እዮም። ይበድሉ ኣበድሉ፡ ናይ ኣቦ ዕዳ ናብ ዉሉድ ስለዝኃልፍ ናይ ኣዳምን ሔዋንን ጥንተ አብሶ ንደቆም'ውን ተሓተትቲ ገበሮም።

Wednesday, November 30, 2011

“እምነ ጽዮን” - ኣዴና ጽዮን

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ።


ነዚ ቃል ዘውሰአን ረቂቕ ዝኾነ ትንቢታዊ ቃሉ ዘመኃላለፈን እግዚአብሔር ከም ልበይ ረኸብኩ ዝበሎ ቅዱስ ዳዊት እዩ። ንሱ ኣብ መዝሙሩ “እምነ ጽዮን ይብል ሰብእ፤ ወብእሲ ተወልደ በውስቴታ፤ ወውእቱ ልዑል ሣረራ” (ሰብ ኣዴና ጽዮን ይብል። ኣብ ውሽጣውን ሰብ ተወልደ፤ እቲ ልዑል’ውን ባዕሉ ኼጽንዓ እዩ) መዝ ፹፮፥፭ (87፥5) ብምባል ብዘይናወጽ ቃለ እግዚአብሔር ነጊሩናን ብትንቢቱ ኣመሥጢሩልናን እዩ። 

ታቦተ ጽዮን

ታቦት ማለት መኅደሪ እግዚአብሔር፤ መግለጺ ክብሪ እግዚአብሔር ማለት እዩ። ኣብ ውሽጡ ድማ ጽላት እግዚአብሔር ዝቕመጦ እዩ። ጽላት ማለት ሕገ እግዚአብሔር ዝተጻሕፈሉ ቅዱስ ሰሌዳ እዩ። እግዚአብሔር አምላኽ ድማ ፈትዩ ፈቒዱ ንሊቀ ነቢያት ሙሴ ነዚ ቅዱስ ሕጊ ክህቦ ከሎ ቃል ኪዳን ብምእታው እዩ፤ እዚ ከኣ ሰባት ኣብ ቅድሚ እግዚአብሔር ክፍጽምዎን ክሕልዉዎን ናይ ዝግብኦም ሕግታት ስለዝተጻሕፎ እዩ። ስለዚ ድማ ናይ ቃል ኪዳኑ ታቦት ንብሎ። በዚ ሕጊ እዚ ድማ ደቂ ሰባት ንፍቓድ እግዚአብሔር ብልቦናኦምን ትውፊትን ጥራይ ተመሪሖም የገልግልዎ ይእዝዝዎን ካብ ዝነበሩሉ ሕገ ልቦና ናብ ጽሑፋዊ ሕገ ኦሪት ተሰጋጊሮም። ኃዳሪ ብማኅደር ምጽዋዕ ልማድ መጻሕፍቲ ስለዝኾነ ድማ ንጽላት በቲ መኅደሪኡ ታቦት ኢልና ክንጽውዖ ንርከብ።

Friday, November 25, 2011

“ኣቦኹም ኣብርሃም መዓልተይ ኪርኢ ተሐጐሰ፡ ረኣያ እሞ ባህ በሎ፡" ዮሐ ፰፥፶፮

ሎሚ ንጅመሮ ዘሎና ጾም፡ ጾመ ነቢያት ይብሃል። እዚ ጾም ድማ ነቢያት ኣቦታት፡ እግዚአብሔር ካብ ኣዳም ኣትሒዙ በብእዋኑ ብዙኅ ሳዕን ብብዙኅ ነገርን ንዝገለጸሎም ትንቢትን ዝመሰለሎም ምሳሌን እናተዛረቡ፡ ንዝሃቦም ተስፋ እናጽንዑ ዝጾምዎ ጾም እዩ። ንሕና ከኣ ኣብነቶም ወሲድና ካብ ሎሚ ኣትሒዝና፡ ክሳዕ ንዘመናት ዝተጸበይዎ ትንቢቶምን ትምኒቶምን ዝተፈጸመሉ ዕለተ ልደት ጐይታ ክንጾሞ ንርከብ ኣሎና። ነቢያት ብተስፋ ተሓጒሶም ንዝተነበዩሉን ክዝክርዎ ንዝነበሩን፤ ንሕና ግና ከም ሓዋርያት ተፈጺሙልና ሓጐስና ብሥምረት ክንገልጽ ንነብር ኣሎና። ብቃሉ ጸኒዕናን ፍቓዱ ፈጺምናን ብምሕረቱ ርስቲ መንግሥተ ሰማያት ክንወርስን ድማ ሓደ ካብቲ ክንገብሮ ዝግባእ ድማ ጾም ምጻም እዩ።  

Wednesday, November 2, 2011

ኡ…ይ ነፍሲ ጠፍአት ስንቅኹም ቋጽሩ፡ ፈቓድ ሥጋኹም ጥራይ ኣይትግበሩ።

ካብ ዝሓለፈ ዝቀጸለ...
ሻላ ምስ እትርእይዮ ነዚ ኵሉ ምኽሪ
ሞት ኣሎ ናይ ኵሉ መስካሪ
ንሹመኛ ዘይብል ንወፋሪ
ንንጉሥ ኣይብል ንፊታውራሪ
ዝገበርካ እንተገበርካስ ዘይተርፍ ግብሪ
መን ርኢኻ ካብ ሞት ዝቐሪ
ይትረፍ ፍጡር ሞይቱ’ኳ ፈጣሪ
ኣየ’ወ እዚ ስቡሕ ሥጋስ ክጽምበር ምስ ፀብሪ
ሓመድ ክኽደን እዚ ተቓራሪ
ተኸዳን ባኖ ከይተረፈ ተኸዳን ሃሪ
መቓብር ኣሎ ዘይተርፍ ነባሪ
ምስ ኃዘ ዘይሰድድ ጽኑዕ ኣጋፋሪ
ድኻ ኣይፍንፍን ንንጉሥ ኣይሓፋሪ
ትኽድን ምስ ነበርካ እልፊ ሃረ-መሪ
ሓውኻ ወገንካ እናተገርፈ ብሓለንጊ ቍሪ
ከተጋይጽ ኔርካ ኣብ ኃላፊ ምድሪ
እንታይ ኢኻ እትገብሮ ኣምላኽ ምስ ዚዅሪ
ቅሩብ’ዩ ጥቕሙ ናይ ሥጋ ፍቕሪ
እዋይ! ኃላፊዶ ትመርጽ ካብ ነባሪ
መጀመርታኡ መርዓ መፈጸምታኡ ቐብሪ
ኣጽኒዕኻ ግዳ ኃዛ ትእዛዝ ናይ ፈጣሪ
ኣይኹን ልብኻ ኣታዊ ወፋሪ
ሰማዒ ጥራይ ኣይትኹን እንታይ ድኣ ገባሪ
ኦ ነፍሲ እዚ ዝብለኪ በጃኺ መርምሪ
ኣብ ቅድሚ ክርስቶስ ከይትሓፍሪ
ኣይጥበርን’ዩ ንሱ ምስ ዝኹሪ
ሓሶትን ወቕርን ግደፊ ዘይረብሕ ግብሪ
ደኃር ዝመጸኪ ጥራይ ሕሰቢ ዘክሪ
ስንቂ ናይ ሰማይ ተሎ ቢልኪ ቋጽሪ
በደላት ዝድምስስ ዘንጽሕ ካብ ነውሪ
ኃሊፉ ዚጸንሕ ዘይረኽቦ ኸታሪ
ነቐዝ ዘይረኽቦ ዘለዓለም ነባሪ
ምስ ላዕለዋይ ጐይታ መፋቐሪ
ስንቂ ሰማይ ዝበልናዮ ጽቡቕ ግብሪ
፮ ናይ ወንጌል ፲ ናይ ኦሪ(ት)
ሃይማኖት ኣጽንዒ ምስ ግብሪ
ጥሙይ ምስ እትርዪ ኣምስሒ ኣድርሪ
ክዳን ሃብዮ ንዝኃዞ ቍሪ
ኣምላኽ ከልብሰኪ ናይ ሰማያት ሃሪ
መንገደኛ ኣብ ገበላኺ ኣኅድሪ
ምስ ቅዱሳን ኣብ ገነት ክተሰፍሪ
ማይ ኣስትዪ ንዜብሉ ኢደ እግሪ
ዝሓመመ ብጽሒ ብእግሪ ብግብሪ (ምሃብ)
ኣስተውዒልኪ ለበዋ ፈጣሪ (ማቴ ፳፭፥፴፭)
ነዚ ትእዛዝ’ዚ ምስ እትገብሪ
ሃይማኖት እንተጽኒዕኪ እንተ’ሎ ፍቕሪ
ብሓቂ ብሓቂ እብለኪ ገነት ከም እትሰፍሪ
ፍሬ ምስ ዘይብሎም ኣይትኅበሪ
የጣዕስኪ ዝቐደመ ግብሪ
እንሆ ሂበኪ ምዕዶታት መሐበሪ
ካብ ሎሚ ንንየው ግና ኃደራ ኣእምሮ ግበሪ
ባዕሉ ይሓግዝኪ ይርዳእኪ ፈጣሪ።

                 (ምንጪ፦ቀሺ ገብረማርያም ገብረሥላሴ (አባርዳእ))

Friday, October 21, 2011

ኡ…ይ ነፍሲ ጠፍአት ስንቅኹም ቋጽሩ፡ ፈቓድ ሥጋኹም ጥራይ ኣይትግበሩ።

ካብ ዝሓለፈ ዝቀጸለ...
ኣንቱም እተንብቡ ኵልኹም ኣኅዋትና
ክንህበኩም ደሞ ምኽሪ ትሰምዑና
እስኪ ስንቂ ንቍጸረላ ንነፍስና
ከይጻወተላ ‘ቲሰይጣን ጸላኢና
ጽግዕ እናበለ ምስ ገዛእ ሥጋና
ምስ ደመ ነፍስ’ውን እታ ሃዋኺትና
ክንበልዕ ክንሰቲ ጥራይ እተገድደና
ኣፍርስዎ እናበለት ንሕጊ ንቐኖና
ዘይክንጸድቕ ኢና ጽባሕ ተነሢሕና
መንደ’ሎ እዩ ርእዩ ዝመጸና
ክሉ ግዳ ንብላዕ ንስተ ጊዜ ከይኃልፈና
እዚ ዅሉ ንመን ተፈጢሩ ዘይንዓና
እምበኣር እዝስ ከንቱ እዩ ሥራሕ ዕብድና
ተሎ ቢልና ንርድኣያ ንነፍስና
ብገዛእ ነፍስናስ ኣምሲልናያ ጓና
ፈቓድ ሥጋ ምምላእ እንታይ ይዓብሰልና
ረሲዓቶ እያ ዘላ ረኺባ ጥዕና
ኣዋህሊሉ ምስ ዝኅዛ ግና
ድኅሪ ብዙኅ ጊዜ ምፍራሳ ቀኖና
ብጻዕረ ሞት ምስ እትፍለ ካብ ሥጋና
ብየማን ጸጋም ምስ ከበብዋ ሠራዊተ-ሳጥና
ኣጋንንቲ ናይ ዲያብሎስ ዱጓና
ትፈልጠሎም ዘይብላ ጥራይ ጋውና
ምስቲ ክፉእ መልክዖም ምስቲ ክፉእ ጨና
ሽዑ ይርዳእ ‘ቲናይ ቀደም ዕብዳና
ፍጹም ብኽያት ይኸውን ዛሕዛሕ ይብል ዓይና
ጥቕሚ ዘይብሉ ብኽያት ጸላኢና
ሽዑ እዩ ዚዝከር ቃል ካህናትና
እኒ ድንጋጽ ኣልቦ ምስ ኃዙና
ኣብዚ ዓለም ምኽሮም ዝኣበና
ኣብ ሰማይ ዝጸንሑ ከም ደመና
በጃኻትኩም ‘ባ ነዳሉ ሰስንቅና
ኣንቱም ኣኅዋትና ተሰምዑ’ዶ ኣሎኹም
ቶሎ ተላለዩ ምስ ፈጣሪኹም
ብሕይወት ከሎኹም ቋጽሩ ስንቅኹም
ብኸንቱ ኣይተኅልፉ ዘይምለስ ዕድሜኹም
ዓዲ ሕፀ እዩ እዚ ዘሎ ምሳኹም
ዝቕመጦ የልቦን ብድኅሬኹም
ኣብ ላዕሊ እዩ ዘሎ እቲ ቀንዲ ዓድኹም
ኣምላኽ ዘዳለዎ ምእንታኹም (ማቴ ፳፭)
ኣብኡ ንምእታው የብቅዓና የብቅዕኹም
አሜን ወአሜን በሉ ብኵልኹም።
ኣንቲ ነፍሲ ለብሚ ኣእምሮ ግበሪ
ብናይ ሥጋ ተግባር ጥራይ ኣይትጠበሪ
ባኖታት ገይረ ቢልኪ ኣይትጀሃሪ
ብኪዳንኪ ግዳ ጽንዒ ዝሙት ኣይተፍቅሪ
በርገደሊ ኣለዉ ኣጋፈርቲ በሪ
ምስ ዚኹሪ ዚልእኮም ፈጣሪ
ብሓንሳእ ዜዕርብዋ ንምድሪ
ኣብ ልዕሊ ቀዳሞት ዝተገብረ መርምሪ
እንሆ ብዛዕባኣቶም ነቢይ ምስካሪ (ኢሳ ፴፯)
ምሕረት የብሎምን ብቓል ኮነ ብግብሪ
ኣዒንቶም ዚመስል ሓቂ ጓህሪ
ጭካኔ እዩ ናታቶም መሣረሪ
ዕረፍቲ የብሎምን ንኽፍኣት ግብሪ
ርኅሩኅ የብሎምን ወይከዓ መሓሪ
ነፍሲ የጨንቑ ኣብቲ ጸቢብ በሪ
ነፍሲ ግደፊ ንዒ ተማኸሪ
ሓለቓ ምግባራት ኃዚ ፍቕሪ
ንሱ እዩ ናይ ጽድቂ መሣረሪ
ንሱ እዩ ናይ ሰማይ ኣጋፋሪ
ናይ ምግባራት ኵሎም ተሓዚ ጠማሪ
፲ ናይ ኦሪት ፮ ናይ ወንጌል’ዮም ትእዛዛት ፈጣሪ
እሞ ኵሎም ፈጺምኪ ፍቕሪ ምስ ዚቐሪ
ብቱን ማእዶ እዩ ዘይብሉ መእሠሪ
ፍቕሪ ድኣ ኃዚ ፍቕሪ እዩ ጠማሪ
ፍቕሪ እንድኅሪ ተታኂዙ መን ከይቐሪ
                                                                                ይቕጽል...

Sunday, October 16, 2011

ሓጺር ታሪኽ ሕይወትን ኣበርክቶን ሊቀ መዘምራን ሞገስ ዑቁባጊዮርጊስ

(ራብዓይን መወዳእታን ክፋል)
ምዕቃብ ባህሊን ፊደላትን 
ኣቦና ኣብ ዝበዝኁ ጽሑፋቶም ብመልእኽቶም ይኹን ብትሕዝቶኦም ግእዛዊ መሠረት ዘለዎ ባህሊ ጽሑፍን ጥንታዊ ፊደልን ይትበሃሉን ተዓቂቡ ክኸይድ ዝምዕዱን ንኸምኡ ድማ ዝጸዓቱን እዮም። 

እቲ ቅዱስ እንብሎ ባህልና ጥንቱ መሠረቱ ቅዱስ መጽሓፍ ስለዝኾነ፤ ምስ ኵሉ ጨናፍሩን ይትበሃሉን ማለት ቋንቋኡ ፊደላቱ ክዕቀብን ከይብረዘን ዝጸዓሩ ኣቦ እዮም። ባህልኻ ምብራዝ መንነትካ ኣጥፊኡ ግዙእን ባርያን ባዕድ ክገብረካ ስለዝኽእልን፡ ናተይ እትብሎ ነገር ከምትስእንን፡ ርእስኻ ኣቕኒዕካ ከይትኸይድ ዝገብር ብምዃኑ እግዚአብሔር ዝዓደለናን ኣቦታትና ዘጽንሑልና ሃብታም ታሪኽ ስለዘሎና ካብ ፊደላትና ጀሚርና ብዝግባእ ባህልና ክንዕቅብ ከምዘሎና እዮም ዝመኽሩን ብጽሑፋቶም’ውን ዘለብሙ ነይሮም። 

Wednesday, October 12, 2011

ኡ…ይ ነፍሲ ጠፍአት ስንቅኹም ቋጽሩ፡ ፈቓድ ሥጋኹም ጥራይ ኣይትግበሩ።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ። 
እስኪ ግጥሚ ክንገብረሉ ንኣቶ ከብዲ
ኣንታ መብረስ እኽሊ ርኂብ ዓዲ
ሙጥካ ጠጥዕሙ ተናዲ
ምእንታኻ ይሕረሱ ክንደይ ጽምዲ
ምእንታኻ ይምልስ (ይነግድ) ነጋዲ
ብሰንክኻ ይፍለ ውሉድ ካብ ወላዲ
ድኻ’ውን ይዘውር ዓውድ ዓውዲ
ከምኡ’ውን ይኣውድ ዓዲ ንዓዲ
ግዲ ከይገበረ ናይ ዝርማ ቁሪ ናይ ነጐዲ
ምንም’ኳ እንተ ዓበየ ብትውልዲ
ካብ መኳንንቲ ካብ ዓበይቲ ዓዲ
ዘይስእኑ ዝነበሩ ብግዳም ብዓዲ
መን ዘይልምን ምስ ኣዘዝካ ከብዲ
ብሰርኻ ዓድታት ይባዲ
ፈንጠር እንተ በሉ ዘይትገብር ግዲ
ኣንታ ገፈጥ ኣንታ መዕበድበዲ
ዝነገደ ዝሓረሰስ በለ ድኣ ንኸብዲ
ዝፈገረ ዝኸተረስ በለ ድኣ ንኸብዲ
ኣንታ ንጉሥ ኣካላት ኢኻ ግዲ
እዚ ናይ ኣዳም ትውልዲ
ንዓኻ ኪመልእረሲዕዋ ሰማያዊት ዓዲ
ሕጊ እናጠዓሰ ብዘይ ቀይዲ
ሃባ! እናበልካዮ ከይወረደ ካብ ንእዲ
ንነፍስ’ውን ሕራይ ኣበልካያ ብግዲ
ሃወኽካያ ብግዳም ብዓዲ
ስማዕ’ሞ ኣንታ ዓሻ ከብዲ
ይመስለካ’ዶ ዘይትመውት ብግዲ
ኣሎካ’እምበር መቃብር ዘይሰዳዲ
ማኅቡስ’ምበር ኣሎ ዘይብሉ ኣባዲ
ኣንታ ዘይተመስግን ግናይ ከብዲ
ንኵሉ ዝእክብ ጐድፍ ዓዲ
ስሌኻ ዝጠፍአ ክንደይ ሶልዲ
ሎሚ ሂብካዮ ጽባሕ ዜናዲ
ንግሆ ጸጊቡ ምሸት ሃባ ግዲ
ኣብ ዘይናትካ ኣእትዩ ዜእስር ዜዕዲ።
መምህር ዝተፈጥረ ኪምዕድ ኪጓሲ
ንኽልቲኣቶም ንሥጋ ምስ ነፍሲ
ሰይጣን ከይወስዶም መጥፍእ ነፍሲ
ከይድርብዮም ኣብ ዘይውጻእ ጋህሲ (ሉቃ ፲፯፥፲፱-፳)
እኳ ዘይምሕር እኳ ዘየናሕሲ
ኣይብቐደሙ እንድዩ ቐታል ነፍሲ (ዮሐ ፰፥፴፬)
ኣንታ ሥጋ እንተዝለብስ እዚ ሰይጣንሲ
በጥ ምበልና ዘይብልና ከሳሲ
ወቓሲድላያ’ውን ምገበረት ‘ዛተካሊት ነፍሲ
ምተረፈ’ውን እዚ ዅሉ ቂም ባእሲ
ረቒቑ’ምበር ኣላጊጹ እዚ ርጉም ከይሲ
ውራዩ የስልጥ ኣሎ ዋይ’ዚ መባእሲ
ግዙፍ እንተ ዚኸውን ሥጋ እንተ ዚለብስሲ
ዚብላዕ ስኢኑ ኪዕሰብ ኪጓሲ
የማን ጸጋም ክብል ምእንቲ ኸርሢ
እንታይሞ! ኣላጊጹላ’ምበር ረቂቑ ንነፍሲ
የዕዝራ’ሎ ናብቲ ዓብይ ቤት ሓብሲ
እዛ ሥጋ’ዚኣ ድማ ምስኡ ሻራ ጌራ
ለከመታ ግዲ ንነፍሲ ቓቒራ
ከይትፍጽም መጽሓፍ ዝመሃራ
                                                                               ይቕጽል...          

Sunday, October 9, 2011

ደብረ ክሳሄ አቡነ ኣብሳዲ (ካልኣይን መወዳእታን ክፋል)

ሕይወት ምንኵስና መንፈሳዊ ተጋድሎን
ኣቦና አቡነ አብሳዲ ካብ ኣኮኦም መንፈሳዊ ትምህርቲ ድኅሪ ምቕሳሞም፡ ደብረ ሽማና ኣብ ዝብሃል፡ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ናብ ዝርከቡሉ ቦታ ሰደድዎም። ካብ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ድማ ፹፩ዱ ቅዱሳት መጻሕፍቲ ተምሃሩ። ኣብ ፳፰/28 ዓመቶም ድማ አስኬማ ዘመላእክት ተቐበሉ (መንኰሱ)። ብአቡነ አዎስጣቴዎስ ድማ አብሳዲ ዝብል ስም ምንኵስና ተዋህቦም። አብሳዲ ማለት አበ ብዙኃን ከም ማለት እዩ።

አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ኣብ ልዕሊ አቡነ አብሳዲ ሓዲሩ ዘሎ ጸጋ ብምስትውዓል፤ ኣጸቢቖም ባረኽዎም። ሰዓምዎምን ከኣ። ኣብቲ ዝሰዓምዎም ኣካሎም ድማ ጠለት ተሰምዖም። ጻዕዳ ጸጒሪ ከኣ አብቖለት።

አቡነ አብሳዲ ብሕትውና ኣጥቢቖም ዝፈትውዉ፤ ኣብዚኆምን ጾምን ጸሎት ሰጊድን ዘዘውትሩ ነበሩ። ሓደ እዋን ካብ ብዝኂ ትሕርምቲ ድማ ኣካላቶም ደኺሙ ክፈላለ ቀሪቡ ነበረ። ነዚ ዝረኣዩ ሓደ ባሕታዊ መጺኦም ቅዱስ ሥጋን ክቡር ደምን ክርስቶስ ኣቐቢሎሞም። በዚ ድማ ሰብነቶም ተሓዲሱ። ነቲ ናይ ቀደም ተጋድሎኦም ድማ ብዝኃየለ መገዲ ቀጸልዎ።

አቡነ አብሳዲ ካብ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ብዙኅ ከይተፈለዩ ስብከተ ወንጌል ምስፋሕ፡ ጐኒ ጐኒ ብሕትውናዊ ናብርኦም ጀመርዎ። ብኸምዚ መገዲ ኸኣ ብብሕትውና ተጸሚዶም ድኅሪ ምጽናሕ ካብ መቐለ ክሳብ ደብረ በርበረ ማይ ወንጌል መሃሩ።

Friday, October 7, 2011

ደብረ ክሳሄ አቡነ ኣብሳዲ (ቀዳማይ ክፋል)

 ሓጺር ታሪኽ ገዳም ደብረ ማርያም 
 ስያመ ገዳም 
 ምሉእ ስም እዚ ገዳም እዚ ገዳም ደብረ ማርያም አቡነ አብሳዲ ይብሃል። ብናይ ጥንቲ ስሙ ድማ ገዳም ደብረ ክሳሄ አቡነ አብሳዲ ተባሂሉ’ውን ይፍለጥ እዩ። ደብረ ክሳሄ ዝብል ስያምኡ ኸኣ ካብቲ እቲ ገዳም ካብ ዝተገደመሉ እምባ (ወግረ ክሳሄ) ዝመጸ ምዃኑ ይንገር። እቲ ከባቢ ናይቲ እምባ ኣብዚ እዋን እዚ ደብረ ማርያም ብዝብል ስም እዩ ዝፍለጥ። ክሳሄ ማለት ምኡዝ ዝጨንኡ ሮዛ ዕንባባ ማለት እዩ።


Thursday, October 6, 2011

ማኅሌተ ጽጌ (ካልኣይን መወዳእታን ክፋል)

አከባብራ ዘመነ ጽጌ 
ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ኣብዚ መዘከርታ ስደታ ንዝኾነ ዘመን፡ ምሳሌን ምሥጢርን ታሪኽን እናሰማመዐት ብፍሉይ ማኅሌት ንእትጥቀመሉ ማኅሌተ ጽጌ ጠቐስና እምበር፤ ብሓፈሻ ብሠለስተ ኣገባብ ነዚ እዋን ከምእተኽብሮ ምስትውዓል የድሊ። ንሳቶም ኸኣ ብማኅሌት፥ ብቅዳሴ፥ ብዝክር እዮም።

እቲ ምሉእ ለይቲ ሰንበተ ክርስቲያን ብፍሉይ ተመስጦ ዝቕጽልን ዝቐርብን ዝማሬውን ካብ ድጓ ቅዱስ ያሬድ፥ ማኅሌተ ጽጌ ከምኡውን ሰቆቃወ ድንግል ዝተረኽበ እዩ። ብምሳሌ ይኹን ብትንቢት ቅድመ ሓዲስ ኪዳን ንዝተነግረላን፤ ከምኡውን ካብ ጽንሰታ ጀሚሮም ኣብ ኵሉ መዋዕላ፡ ካብ ጐይታ ከይተፈልየት ምእንቲ ደቂ ሰባት ንዝገበረቶ ኵሉ እናተገልጸ ዝዝከረሉ ፍሉይ እዋን ንምስታፍ ሰንበት መጸ ሊቃውንትን ካህናትን ዲያቆናትን ምእመናን ብናፍቖትን ብሓንቀውታን ክጽበይዎ ይቕንዩ። ምስ ተጀመረ ድማ ለይቲ ምሉእ ብተመስጦ ክዝምሩ ይሓድሩ። ቅዳሴ ድማ የቕድሱ። ዝክራ ድማ በብተራ ብምግባር ካብ በረኸታ ይሳተፉ። 

Wednesday, October 5, 2011

ማኅሌተ ጽጌ (ቀዳማይ ክፋል)

አዘክሪ ድንግል...

መእተዊ
ብመሠረት ሥርዓት ቤተ ክርስቲያን ካብ ዕለት ፳፮ መስከረም ክሳብ ፭ ኅዳር ዘሎ እዋን ዘመነ ጽጌ፡ ወርኃ ጽጌ፤ ዝጽወም ጾም ጾመ ጽጌ፤ ዝቐርብ ምስጋና ድማ ማኅሌተ ጽጌ ተባሂሉ ይጽዋዕ። ኣብዘን ዕለታት ኸኣ ኣዴና ቅድስት ድንግል ማርያም ምስ ፍቁር ወዳን ሓላዊኣ ኣረጋዊ ዮሴፍን ከምኡውን ሰሎሜ ናብ ምድረ ግብጽ ዝተሰደዱሉን ኣብኡ ዝጸንሑሉን እዋን ይዝከር።


Monday, October 3, 2011

ዘአፍቀረ ብእሲቶ ርእሶ አፍቀረ

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ።

       ዘአፍቀረ ብእሲቶ ርእሶ አፍቀረ

እስከ ክንጅምር ናይ ኪዳን ምሥጢሩ (ኤፌ ፭)
ዘየስተውዕል ኣሎ ብዙኅ ቁም ነገሩ
ከም ሕጉ ዘይከይድ ዘይክተል ኣሰሩ
ሕጊ መጻሕፍቲ ቅድሚ ምጅማሩ
ሥላሴ ብምስሎም ንኣዳም ክፈጥሩ
ረዳኢት ብጸይት’ውን ንሔዋን ክገብሩ
ሕጊ ልቢ ሃቦም ብኡ ክዛወሩ
ነገር ግን ክፍኣት ምስ በዝኀ ምስ ተኸለ ሡሩ
ሕጊ መጽሓፍ ሃቦም ነቢሩ ነቢሩ
                          ፲ቱ ትእዛዛት ሓልዮም ክነብሩ
ሳድሰይቲ ሕጊ ንምስማዕ ጠንክሩ
ነዚኣ ዝሓሎ ክብ ዝበለ’ዩ ክብሩ
ኣይብተኽን’ዩ ውሽጣዊ ፍቕሩ
ብኺዳን ሓድነት ተጠመሩ
ጠባይ ዘይምኃዝ እዩ ንኺዳን ዝዘሩ
ጒድለት ናይ ሓድሕድኩም ተጻወሩ
ናይ ንብረት ፈተና ብዙኅ እዩ ጾሩ
ቅድሚ ጽንብሎትኩም ጽሑፋት መርምሩ
ድኅሪት ምምላስ የለን ምዱብ’ዩ ሓጹሩ
ርሑሳት መርዓውቲ ዕድልኩም ሠሚሩ
ኣብ “መዝገበ ሕግ” ስምኩም ተደብቲሩ
ወለቕ ዘለቕ የለን ደጊም ንሓዋሩ
ምስ ቅዱስ ኪዳንኩም ንጽሕና ጨምሩ
ንብረት ዓለም ሓፂር እዩ ዕምሩ
ኣይክተርፎን እዩ ኵሉ ከከም ግብሩ
ንዝመጽእ ክብሩ ብኅልፊ ጸዓሩ።
               ክቡራት መንእሰይ ኣብ ዓለም ትነብሩ
               ካብ ፲ቱ ቃላት ክንጠቅስ ጨንፈሩ
ስዩማን ካህናት’ውን ሕዝብኹም መሃሩ
ብዙኃት ኣለዉ ማሕላ ዝሠዓሩ
ብናይ ዝሙት ጋህሚ ኣዒንቶም ዝዖሩ
ደሞም ካባኹም እዩ ዝደልዮ መምህሩ (ጐይታ)
መዝነትኩም ብወንጌል ንገሩ
መታን ከተምልጡ ካብ ዳኅረዋይ ጻዕሩ
ምእመንኩም ከይጠልቕ ኣብዘይ ቀላይ ባሕሩ
ባህልታት በዚኁ ፈቐዶ ሃገሩ
ወልታ ሃይማኖትኩም ጠንኪርኩም ገትሩ
ሳዕቤንኩም ክምዕርግ ኣብ ቅድሚ መንበሩ
በኣኹም ምኽንያት ብእሳት ከይሓሩ
               ኣስትይዎም ጸባ ወንጌል ምስ መዓሩ።

       ኣባኹም ክምለስ ኪዳን እትኣስሩ      
      ጽን ኢልኩም ስምዕዎም ንክርስቶስ ገብሩ
      መንፈስ ቅዱስ እንድኅሪ በሪሩ
      ብመሳልል ዘይርከብ ኣሠሩ
      ኣካልኩም ኣፍቅሩ ክትኮኑ ማኅደሩ 
      ንመጻምርትኹም ጓና ኣይትቍጸሩ
      ሰብዶ ይጸልእ ኣካሉ ኢደ እግሩ
     እምበኣር ኃደራ ንፍቕሪ ክትጽዕሩ።

አሐዱ እምካህናት (ጋዜጣ ፍኖተ ብርሃን)

Saturday, October 1, 2011

ከፋሌ ባሕር አቡነ ኤዎስጣቴዎስ (ራብዓይን መወዳእታን ክፋል)

8. ከፋሌ ባሕር ኤዎስጣቴዎስን ናይ መወዳእታ ጒዕዞኦምን

ቅዱስ አቦና ኣብ ዝተፈላለየ ጊዜ ምስ ገለ ደቀ መዛሙርቶም መቃብር ጐይታ ንምስላም ቅድም ሕጂ ክልተ ጊዜ ነጊዶም ነበሩ። ሣልሳይ ድኅሪ እቲ ብዓወቶም ዝተዛዘመ ጉባኤ ዝገብርዎ ሓዋርያዊ ጒዕዞ ግና ናይ መወዳእታ ነበረ። እቲ ምኽንያት ኸኣ ከምቲ እግዚአብሔር ዝገለጸሎም ንሕዝበ አርመንያ ሐዋርያ ምእንቲ ክኾኑን እዩ። እግረ መገዶም ድማ ነገረ ሃይማኖትን ሥርዓትን ምስ ኣቦታት ግብጺ ንምዝርራብ ነበረ። እቲ እዋን እውን ኣብ ፲፫፻፯ (1327)ዓ.ም. ከባቢ ከምዝነበረ ይእመን። 

ከምቲ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ኸኣ ድኅሪ ምስ መራሕቲ ቅብጣዊት ቤተ ክርስቲያን ምዝርራቦም ድማ ነጀው ከይተመልሱ እግዚአብሔር ብዘመልከቶም ጒዕዞኦም ናብ ኢየሩሳሌም ቀጸሉ። ቅዱሳት መካናት ኢየሩሳሌም ድማ ተሳለሙ። ብድኅሪኡ ድማ ናብ ፈለገ ዮርዳኖስ ብምውራድ ድማ ካብቲ ማየ ጸሎት ድኅሪ ምሕጻብ ናብ ኣርመንያ ክሰግሩ ሓሳብ ገበሩ እሞ ኣብ ባሕረ ገሊላ በጽሑ። 

Thursday, September 29, 2011

ከፋሌ ባሕር አቡነ ኤዎስጣቴዎስ (ሣልሳይን ክፋል)

5.6 ካብ ዝፈጸምዎ ተኣምራት 

ኣቦና በብዝተዘዋወርዎን ኣብ ኵሉ መንፈሳዊ ተጋድሎኦምን እግዚአብሔር ብዝሃቦም ጸጋ ዝፈጸምዎም ገቢረ ተኣምራት ፍቕዲ የብሉን። ንሎሚ ግና ሓደ ካብኣቶም እሞ ብትውፊት ክሳብ ሕጂ ንዝነገረላ ታሪኽ ጐዳይፍ ክንዝክር። 

ኣቦና ኣብ ከባቢ ኣሥመራ ስብከተ ወንጌል ይህቡ ኣብ ዝነበሩሉ ጊዜ መወጽ ናይ ኣፎም ኣብ ከባቢ ሎሚ ጐዳይፍ ዝብሃል ቦታ ተረሲኣ ገዲፎማ ከዱ። ዳኅራይ ተምሃራዮም ዝነበሩ ተመሊሶም ከምጽእዋ እንተበሉ “ግደፋ” ኢሎሞ። ብድኅሪኡ እቲ ናቶም ብቕዓት ቅድስና መመስክሪ ክትኸውን ምእንቲ እታ መወጾም ጠጢዓ ዓባይ ገረብ ኮይና ኣብዛ ሎሚ ብስሞም ኣብ እትጽዋዕ ቤተ ክርስቲያን ብወገን ምበራቕ ትርከብ ኣላ። ኣቡነ ኣብሳዲ ዝተባህሉ ቅዱስ ወዶም’ውን ብድኅሪኦም ንሓደ ዓመት ኣብታ ቦታ ከምዝተቐመጡን ይምህሩላ ከምዝነበሩ ታሪኾም ይገልጽ። 

ኣብ ከባቢ ማይምነ (ቆሓይን) ሰባት ብምኽሪ ሰይጣን ተጋግዮም ብሕይወቶም ከቃጽሎም እኳ እንተፈተኑ ብተኣምራት ከምቶም ሠለስቱ ደቂቅ እቲ ሓዊ ዋላ ሓደ ክትንክፎም ኣይከኣለን። እቲ ሕዝቢ’ውን ጌግኡ ኣሚኑ ተነሥሐ። 

Wednesday, September 28, 2011

ከፋሌ ባሕር አቡነ ኤዎስጣቴዎስ (ካልኣይ ክፋል)

5.0 ስብከተ ወንጌልን ሓዋርያዊ ተልእኾን ኣብ ሃገርና

ድኅሪ ማዕርገ ክህነት ምቕባሎም ድማ ካብ እግዚአብሔር ዝተላእከ ቅዱስ ሚካኤል “ቃል እግዚአብሔር ዝራእ፤ ሕገ እግዚአብሔር ንገር” በሎም። በቲ ብልኡኽ እግዚአብሔር ዝተዋህቦም ትእዛዝ ብሓደ ወገን እናፈጸሙ ከለዉ፤ ገለ ክፋል ትምህርቶምን ተግሣጾምን ነቶም ንጉሥን መኳንንትን ከምኡውን ጳጳሳት ግብጺ ስለዘየሐጐሰ፡ ኣብ ኢትዮጵያ ብዙኅ ከይጸንሑ ካብቲ እቲ ንጉሥ ዝቖጻጻሮ ክልል ግዝኣት ርሒቖም ብምውጻእ ከምቲ እግዚአብሔር ዝገለጸሎም ናብ ደቡባዊ ክፋል ሃገርና ኣትዮም ክምህሩን ስብከተ ወንጌል ከስፋሕፍሑን ጀሚሮም። ብዙኅ ከይደንጐየ ድማ ትምህርቶምን ሰናይ ግብሮምን ትሩፋቶምን ኣብ ሕዝቢ ይኹን ኣብቶም ሹመኛታትን ገዛኢ ዝነበረ ባሕረ ነጋሢን ጽቡቕ ተቐባልነት ረኸበ። ካብ ትግራይ ናብ ሃገርና ኣብ ዝኣተዉሉ’ውን ምስ ውሱናት መነኮሳት ተምሃሮኦምን ኣርድእቶምን ከምዝነበረ ይፍለጥ። ጸኒሑውን ብዙኃን መነኮሳትን ተምሃሮን ድማ ትምህርቶምን ብቕዓቶምን ገቢረ ተኣምራቶምን ርእዮም ክስዕብዎም ጀመሩ።

Tuesday, September 27, 2011

ጽንዒ

ጸንዐ ካብ ዝብል ግእዛዊ ግሢ ዝተረኽበ እዩ። ትርጉሙ ኸኣ ምጽናዕ፡ ምኅያል፡ ምጽንካር፡ ምብርታዕ፡ ምትራር፡ ምጥንካር ወዘተ ዝብል ኮይኑ ከከም እቲ ኣተኣታትውኡን ኣጠቃቕምኡን ዝተፈላለየ ግና ተወራራሲ ትርጉም ይህብ። ብባህላዊ ኣገባብ’ውን ጽንዒ ብዘይካ እቲ ቀዲሙ ዝተጠቕሰ ትርጉም፡ ፍሉይ ዓይነት ሳዕሪ ንዝርከበሉ ስፍራ መጸውዒ ኮይኑ የገልግል እዩ። ሓሓንሳብ’ውን ነቲ ኣብዚ እዋን መስቀል ኣብ ርእሲ ንዝግበር ዝተጠምረ ሳዕሪ፡ ጽንዒ ኢልና ክንጽውዖ ንርከብ።

Saturday, September 24, 2011

ካብ ዝፈጥራ አትኂዙ ብዝኾነ ይኹን ኣይረኸሰትን

ወኢረኵሰት በምንትኒ እምዘፈጠራ (ሃይማኖተ አበው ዘቴዎዶጦስ ፶፫፥፳፪/5322)

ካብ ዝፈጥራ አትኂዙ ብዝኾነ ይኹን ኣይረሰትን

ነቢየ እግዚአብሔር ኢሳይያስ ምሥጢር ነገረ ድኅነት ተገሊጹሉ፡ ዝኃለፈን ዘሎን ዝመጽእን አገናዚቡ ኪናገር ከሎ ''ወሶበ አኮ እግዚአብሔር ዘአትረፈ ለነ ዘርአ ከመ ሶዶም እምኮነ: ወከመ ገሞራ እመሰልነ'' (ጐይታ ሠራዊት እግዚአብሔር ዘርኢ እንተ ዘየትርፈልና ነይሩ፡ ከም ሰዶም ምኾንና፡ ከም ገሞራ'ውን ምመሰልና ነይርና) (ኢሳ፩፥፱/1፥፥9) ኢሉ ነይሩ። እዚ ድማ ፍጻሜኡ ንቅድስት ድንግል ማርያም ዝተነግረ ትንቢት እዩ። ከምኡውን ብዘየሻሙ ቃል ደረቕ ትንቢት ኪናገር ከሎ ''ስለዚ ይታ ባዕሉ ምልክት ኪህበኩም፡ እንሆ ድንግል ክትፀንስ ወዲ'ውን ክትወልድ ስሙ'ውን አማኑኤል ኢላ ክትሰምዮ እያ።'' በለ (ኢሳ ፯፥፲፬/714)ለዚ እኒ ኢሳይያስብታ ጥንተ ኣብሶ ፈጺሙ ዘይበጽሓ ቅድስት ድንግል ማርያም ተስፋ ይገብሩ ነበሩ። ነዚ ከኣ እዩ ''እግዚአብሔር ዘር እንተዘየትርፈልና ነይሩ....'' ዝበልዎ፡ እግዚእትነ ማርያም ካብ አዳማዊ ርስሓት ገና ብንግሆኡ ንጽሕቲ ኮይና ዝተዳለወት ጥንተ መድኃኒት እያ።

Friday, September 23, 2011

ከፋሌ ባሕር አቡነ ኤዎስጣቴዎስ (ቀዳማይ ክፋል)

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ።

1.0 መእተዊ
ብቅድስናኦምን በቲ ዝፈጸምዎ መንፈሳዊ ገድልን ተኣምራትን፡ ብዝሠረትዎ ሓረገ ምንኵስና፡ ከምኡውን ስለ ክብሪ ቀዳሚት ሰንበት ብዝገብርዎ ተጋድሎ ብቀንዱ ኣብ ኤርትራን ኢትዮጵያን ካብኡ ሓሊፎምን ኣብ እስክንድርያን ኣርመንያን ካብ ዝፍለጡ እቶም ብቀዳምነት ዝጥቐሱ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ጻድቕ እዮም።

እዞም ኣቦ’ዚኦም ብስሞም ዝጽዋዕ ገዳም ኣብ ኤርትራ እኳ እንተዘይብሎም፡ ዳርጋ ንመብዛኅትኦም ሓዋርያ ተልእኾኦም ብምፍጻምን መንፈሳዊ ገድሊ ብምግዳልን፡ ሎሚ ህልዋን ኮይኖም ብቀዋምነት ንዝርከቡ ገዳማት ኤርትራ መሥሪቶም ዝሓለፉ ቅዱሳን አበው መምህርን ኣቦን እዮም። ኣብ ብዙኅ ከባቢታት ሃገርና ብፍላይ ኸኣ ሎሚ ብዘሎ ምምሕዳራዊ ቅርጺ ዞባ ደቡብን ማእከልን ብምዝውዋር ኸኣ ስብከተ ወንጌል ዘስፍሑን ብተባሕትዎ ዝተጋደሉን ኣቦ እዮም። ናብ እስክንድርያን ኢየሩሳሌምን ብኡኡ ኣቢሎም ድማ ናብ አርመንያ ቅድሚ ምኻዶም ንከባቢታት ዞባ ሰሜናዊ ቀይሕ ባሕሪ፡ ዞባ ዓንሰባ ከምኡውን ጋሽ ባርካ እግረ መገዶም ቃለ እግዚአብሔር እናሰበኹ ተኣምራት እናፈጸሙ ከምዝባረኽዎ ታሪኾም ይገልጽ። በዚ ኸኣ ዳርጋ ዘይረገጽዎን ዘይባረኽዎን ክፋል ሃገርና የሎን ክበሃል ይከኣል። 

Thursday, September 22, 2011

መስቀል (ካልኣይን መወዳእታን ክፋል)

ክብሪ ቅዱስ መስቀል 
ብዛዕባ ክብሪ ቅዱስ መስቀል ኣብ መጻሕፍቲ ብዝግባእ ተጻሒፉ ይርከብ። ቤተ ክርስቲያን’ውን መሠረታ መስቀል ቀራንዮ፤ ጉዕዞኣ መስቀል፡ ዕላምኣ መስቀል እዩ። ስለዚ ኸኣ ንኵሉ ንዋያታ ብመስቀል ተኽብሮምን ትባርኾምን፤ ምልክት መስቀል ድማ ትገብረሎምን። በዚ መሠረት ኸኣ ንሕና ምእመናን ንመስቀለ ክርስቶስ ፍሉይ ክብሪ ንህቦ። ምኽንያቱ መስቀል፦ 
  • ኣምላኽና ክንደየናይ ከምዘፍቅረና ንዝክረሉን ነስተንትነሉን እዩ። “ንሱ ንሕይወቱ ኣብ ክንዳና ስለዘሕለፈ በዚ ንፍቕሪ ንፈልጦ ኣሎና” (ቀዳማይ ዮሐ ፫፥፲፮/3፥16) ነቲ ፍጹም ፍቕሩ ክገልጸልና ዝመረጾ ስፍራ ክቡር መስቀሉ ስለዝኾነ፤ ንጐይታናን መድኃኒትናን ኢየሱስ ክርስቶስ እነፍቅር ኵልና፡ መስቀሉ ከነፍቅር ናይ ግድን እዩ። ጐይታ በጃ ኣባጊዑ ብሥልጣኑ ንርእሱ ንናይ መስቀል ሞት ኣኅሊፉ ምሃቡ ሓቀኛ ጓሳና ምዃኑ ዘረድእ እዩ። ብወርቅን ብሩርን ዘይኮነሲ ብክቡር ደሙ እዩ ዓዲጉናን፡ ካብ መግዛእቲ ዲያብሎስ ሓራ ኣውጺኡናን። ስለዚ ማኅተም ፍቕሩ ኣብ መስቀሉ ንረኽቦ ኢና እሞ ናብ መስቀሉን ፍቕሩን ነቕልብ። 
  • ቅዱስ ሥግኡ ዝተቖረሰሉ ክቡር ደሙ ዝፈሰሰሉ ዙፋኑ እዩ። አምላከ ሰማይ ወምድር ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ምድራዊ ዙፋኑ ክኸውን ዝመረጾ ቅዱስ መስቀሉ እዩ። ምኽንያቱ ንሕና ክንክብር ምእንቲ፡ ምእንታና ተሰቒሉ ቅዱስ ሥግኡ ቆሪሱ ክቡር ደሙ ኣፍሲሱ እንኩ ብልዑ እንኩ ስተዩ ኢሉ ንዓለም ሕይወት ዝሃበሉ ስለዝኾነ። እቶም ናቱ ዝኾኑ ኸኣ ክቕመጠሉ ንመረጾ መንበሩ ይፈትዉ (ሉቃ ፳፪፥፲፮-፲፱/22፥16-19)። 

Wednesday, September 21, 2011

ሓጺር ታሪኽ ሕይወትን ኣበርክቶን ሊቀ መዘምራን ሞገስ ዑቁባጊዮርጊስ

(ሣልሳይን ክፋል)
፭.፪.፫ ምድላውን ምእራምን መጻሕፍቲ 
ከምቲ ኣብ ላዕሊ ዝተገልጸ ኣቦና ኣብ ምድላው ንምእመናንን ንኣገልግሎት ቤተ ክርስቲያንን ዝጥቕሙ ሓደሽቲ መጻሕፍቲ ጥራይ ዘይኮነሲ፡ ንሶም ብዝመርሕዎ ጉባኤ መጻሕፍቲ እናተማእከሉ እናኣረሙን እናዳለዉን ዘኅተምዎም መጻሕፍቲ ኣዝዮም ብዙኃን እዮም ነይሮም። ሓቂ እዩ ኣብ ምድላውን ምእራምን መጻሕፍቲ ጥራይ ዘይኮነሲ ብኡ መጠን’ውን ብቀጻሊ ይኅተማ ኣብ ዝነበራ ጋዜጣታትን ሓጸርቲ ጽሑፋትን ተመሳሳሊ ስራሕ ይሰርሑ ከምዝነበሩ ዝተፈልጠ እዩ። ገለ ካብተን መጻሕፍቲ ንምጥቓስ ኸኣ ብሉይ ኪዳን (በብክፋል መጻሕፍቱ)፡ ሓዲስ ኪዳን፡ ፍትሓ ነገሥት መንፈሳዊ ወሥጋዊ (ብግእዝ) ወቦዘተ ምጥቓስ ይከኣል። 

እዞም መጻሕፍቲ ከምቲ ኣብ ካልእ ቦታ ጠቒስናዮ ዘሎና’ውን ኣዝዮም ብዙኅ ጊዜን ጉልበትን ኣእምሮን ዝፈሰሰሎም እዮም ነይሮም። ብጽቡቕ ስለዝተኣረሙ ኸኣ መወከሲ ኮይኖም ክሳብ ሕጂ የገልግሉ ኣለዉ። ብኸምዚ መገዲ ኣቦና ዝጀመርወንን ክፍጽምዎም ድማ ልዑል ባህግን ጸሎትን ዝነበሮም መጻሕፍቲ ዝርከብዎም ከኣ እዮም። እዚ’ውን ጥራይ ዘይኮነሲ ኣብ ምሉእ ኢትዮጵያ ብቀሊሉን ብጥርኑፍን ክርከባ ዘይክእላ መጻሕፍቲ ካብ ዝተፈላለዩ መምህራንን ሊቃውንትን ገዳማትን ብምእካብ፡ ብጽፉፍ መገዲ ናይ ምኅተም መደብ ከምዝነበሮም ዝዝከር እዩ። ንኸምዚ ዓቢይ ናይ ምእካብ ሥራሕ ድማ ንቡረ እድ ቀሺ ድሜጥሮስ ኣብ ቤተ ክህነት ኣዲስ ኣበባ (ብሓፈሻ ኣብ ምሉእ ኢትዮጵያ) ንዝነበሮም መዝነትን ተሰማዕነትን ብዝግባእ ይምዝምዝዎን ይጥቀሙሉን ነይሮም። 

Tuesday, September 20, 2011

መስቀል (ቀዳማይ ክፋል)

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ። 

እንቋዕ ንብርሃነ መስቀሉ ብሰላም ኣብጽሓና፡ ኣብጽሓኩም። 
“ወወሀብኮሙ ትእምርተ ለእለ ይፈርሁከ፤ ከመ ያምስጡ እምገጸ ቅስት፤ ወይድኀኑ ፍቁራኒከ” መዝ ፶፱፥፬ 
(“ነቶም ዝፈርሁኻ ሰንደቕ ዕላማ ሃብካዮም ፈተውትኻ ምእንቲ ክናገፉ” መዝ 60፥4) 

መስቀል ኣብ ዘመነ ብሉይ 
መስቀል ቅድሚ ልደት ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ኣብ ዝተፈላለየ ሃገራት በበይኑ ትርጉምን ዕላማን ከምዝነበሮ ይንገር እዩ። ኣብ ፈሪሳውያን፡ ፋርሳውያን፡ ከለዳውያን፡ ሮማውያንን ከም መቕጽዒ ገበነኛ፤ ኣብ ኣይሁድ ከም ምልክት መርገም ወቦ ዘተርፈ ይውሰድን ይጥቐሙሉን ነበሩ። (ዘዳ ፳፩፥፳፪/21፥22) ብኸምኡ ኸኣ ብዙኃት ገበነኛ ምዃኖም ዝተበየነሎም ሰባት፡ ብመስቀል ተቐጺዖምን ጽዋዕ ሞት ኣልዒሎምን እዮም። 

ዋላ ሓደ በደል ንዘይተረኽቦ ጐይታ፤ እኩያን ሰባት ንሞት ክፈርድዎ ከለዉ ነቲ ንሳቶም ዝኸፈአ መቕጽዒ ኢሎም ንዝሓሰብዎ ናይ መስቀል ሞት መሪጾም ነበሩ። ይኹን ደኣ እምበር ሰባት ብኽፍኣቶም ብኸምኡ ይሕሰቡ ደኣ እምበር፡ እግዚአብሔር ንኵሉ ብመደብ ስለዝገብሮ፤ ጐይታ ብፍቓዱ ኣብ መስቀል ክስቀል ምምራጹ፡ ኣቐዲሙ ምሳሌ ዝተመሰለሉ ትንቢት ዝተነግረሉ ምንባሩ ደቂ ሰባት ኣየስተውዕልዎን ነበሩ። ነቲ ትንቢት ይፍጽሙ ከምዘለዉ ኣይርድኦምን ነበረ። ብሓቂ ድማ መድኃኒታ ኣብ ቅድሚኣ ተሰቒሉ ከሎ እስራኤል ኣይፈለጠቶን ነበረት። ስለዚ ኸኣ ነገረ መስቀል ጐይታ ሃንደበት ዝመጸ ዘይኮነሲ ኣቐዲሙ ትንቢት ዝተነግረሉ ሱባኤ ዝተቖጽረሉ ምዃኑ መጻሕፍቲ ዝምስክርዎ ምዃኑ ምስትውዓል ይግባእ እዩ። 

Friday, September 16, 2011

ጼዴንያ

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ።

ኣብ ሃገር ጼዴንያ ሓንቲ ኅርይትን ሃብታምን ማርታ እትብሃል ሰበይቲ ነበረት። ካብ ዕለታት ሓደ መዓልቲ ከም ኵሉ ዓለም ገንዘባ ከንቱን ጠፋእን ምዃኑ ሓሰበት’ሞ ንነፍሰይከ እንታይ ይጠቕመኒ፧ ! ከምቲ ወንጌል “ንሰብከ ኵሉ ዓለም ረቢሑ፡ ነፍሱ እንተ አጥፍኣ እንታይ ይጠቕሞ። ሰብ’ከ በጃ ነብሱ እንታይ ዘይምሃበ” (ማር ፰፥፴፮/8፥36) ድማ በለት። እዚ ነገር እዚ ሓሲባ ብገንዘባ ሰናይ ግብሪ ክትገብር ድማ ካብ ኵሉ ሰናይ ዝኾነ ነገር እንታይ ከም ዘሎ ተመልከተት፤ በታ ሰዓት እቲኣ ንአብርሃም ዓርኪ እግዚአብሔር፡ ጋሻ ንምቕባል ድልው ከምዝነበረን ንሥሉስ ቅዱስ ክቕበል ከም ዝበቕዐን፡ ሎጥ’ውን ብፍቕሩ ክልተ ሊቃነ መላእክት ኣብ ገዝኡ ከም ዝኃደሩ ዘከረት። (ዘፍ ፲፰፥፩-፭/18፥1-5 ፲፱፥፩/19፥1) ኃውቲ አልኣዛር ማርታ ነዳያን ከም ትቕበልን፡ ፍረ ናይዚ ድማ ንጐይታናን መድኃኒናን ፈጣሪናን ኢየሱስ ክርስቶስ ኣብዚ ዓለም ኣብ ዝመላለሱሉ ዝነበረ እዋን ኣብ ቤታ ክትቕበሎ ከም ዝበቐዐት ዘከረት። (ሉቃ ፲፥፴፰/10፥38)

Thursday, September 15, 2011

ይነብብ ኃጥእ በዘያስሕት ርእሶ

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ።

ይነብብ ኃጥእ በዘያስሕት ርእሶ

ኦ ሕዝበ ክርስቲያን ተዋሕዶ ሃይማኖቱ
ሃየ አይትፍዘዝ ኣይትቓሕቱ
ድምጾም ኣይትስማዕ ንልኡኻት ከንቱ
ንኣማኒ ሕዝቢ ጠዋውዮም ዘስሕቱ
ሃገርናስ ያኢ ኣይፍሉጥን እዩ ኣምልኮቱ
ነዮ ኣብ ጽሑፋት ዝርከብ ታሪኻቱ (ግብ ሓዋ ፰፥፳፯-፴፱)
ሥጋእ ዘይብሉ ሊቃውንቱ
ኣብ ቅድሚ ኣምላኽ ዝበጽሑ ደቃቱ (መዝ ፷፯፥፴፪)
ዝምብል ዘይበለ ካብ ጥንቱ
ብቐደሙ ድልዱል እዩ ሃይማኖቱ
ምፍራስ ዘየፍርሖ መሠረቱ
እዝስ ቀደም ተተሪኹ እዩ ተመጒቱ
በዓል ኣርዮስ እሞ ተንሥኡ ክስሕቱ
ሰፈሮም ጸየቑ ንምሸቱ
ሎሚ ድማ ከምኡ ከይትስሕቱ
እዝስ ቀደም ተተሪኹ እዩ ተመጒቱ
ኣብ ጉባኤ ኒቂያ ዘጽረይዎ ኣቦታቱ
ቅዱሳን ሰ፫ቱ ምእት ወ፲ወ፰ቱ
ኦ ውሉደ ክህነት ንሕዝቢ መራሕቱ
ኃደራ መጽሓፍ ተመልከቱ (፪ ጢሞ ፪፥፲፬)
ንሓዳርካዶ ትሕዞ ብኹሊቱ
ንመርምሮ ደኣ ቍጽሩ ምስ ምዕራፋቱ
መጽሓፍ እዩ ንወድ ሰብ መዛርብቱ
ኣብኡ ክጸንሕ እዩ ኵነታቱ
እምበኣር ኦርቶዶክስ ጽኑዕ እዩ ሃይማኖቱ
ኣይምንዛዕን እዩ ብርጉማን ጸላእቱ
ንሥጋኦም ከግዝፉ ዝሸፈቱ (ሮሜ ፲፬፥፲፯-፳፩)
ንርእሶም ጠፊኦም ንኣማኒ ከስሕቱ
ጽሑፋት ከይርእዩ እንተሎ ምዕራፋቱ (፩ ጢሞ ፮፥፬-፭)
ኣልዕል ኣቢሎም ተዛሪቦም ከንቱ
ኦ ክርስቲያን ፩ደ ዝእምነቱ
ዑቅ ኢትሑር በፍኖቱ
ለዘየሐውር በፍና ክልኤቱ
ፍለጡ ናብ ክልተ ዝጥምት ኣዒንቱ (ምሳ ፮፥፲፭)
ንሱ እይ ናይ ፍሉጥ ጥፍኣቱ
ንኣምላኽ ሓልዉ ትእዛዛቱ (ምሳ ፫፥፩)
እንሆ ጾም ዝሃበና መሥሪቱ (ማቴ ፬፥፬ ዕብ ፪፥፲፭ ዘፀ ፴፬፥፳፰)
ሕጉ ንሓሉ ክንወርስ ገነቱ።

(ምንጪ፦ቀሺ ሉቃስ ገብረሚካኤል ቀናእ ብሃይማኖ፡ ጋዜጣ ፍኖተ ብርሃን ዝተወስደ)

ክፍለ ዘመን ብመንጽር ሥርዓት ቤተ ክርስቲያን (ሣልሳይን ናይ መወዳእታን ክፋል)

፭. ክፍለ ዓመት ክረምቲ

ካብ ፳፮ ሰነ ክሳዕ ፳፭ መስከረም ዘሎ ጊዜ ክረምቲ ይብሃል። ክረምቲ ሸውዓተ ንኡሳን ክፍልታት ኣለዉዎ።

፭.፩፦ ዘመነ ዘርእ ደመና ምሳሌ ዘርእ፡ ጊሜ፡ ክረምት (፳፮ ሰነ ክሳዕ ፲፰ ሓምለ (ድሮ ቂርቆስ))፦ ናይ ዝናምን ደመናን ዘርእን በቝልን ግዜ እዩ። እግዚአብሔር ንዝናም ኣብ ዝደለዩሉ ቦታ ስለ ዘዝነመን፤ ንዝተዘርአ ዘርኢ ስለዘብቖለን፤ ንምድሪ ብማይ ስለዘጽገባን ዘስተያን ነቲ ሓረስታይ ድማ ስለዘሐጐሰን ምስጋና ይቐርበሉ።

፭.፪ ዘመነ መብረቅ፡ ባሕር፡ አፍላግ፡ ጠል (፲፱ ሓምለ ቂርቆስ ክሳዕ ፱ ነሓሰ)፦ ብዛዕባ መባርቕን ነጐዳን፤ ቀላያትን ኣፍላጋትን ምስጋና ንእግዚአብሔር ይቐርበሉ።-
(ካብ ባሕቲ ነሓሰ ክሳብ ፲፭ ጾመ ፍልሰታ)


Wednesday, September 14, 2011

አቡነ አንበስ

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ። 

ካብቶም ኣብ ኤርትራ ብዙኅ መንፈሳዊ ገድሊ ካብ ዝፈጸሙ ቅዱሳን እቶም ሓደ፡ ሎሚ ፫ መስከረም ዕረፍቶም እዩ። አቡነ አንበስ ኸኣ ይብሃሉ። ጥንታዊ ገዳም ዝነበረ ሎሚ ግና ናብ ደብሪ ተቐይሩ ዘሎ ብስሞም ዝጽዋዕ ቅዱስ ስፍራ ኸኣ ኣብ ዞባ ደቡብ ንኡስ ዞባ ሰንዓፈ ይርከብ። እቲ ቦታ ኸኣ ካብ ከተማ ሰንዓፈ ብወገን ደቡብ ኣብ ፲፭ ኪ.ሜ ርሒቑ ዝርከብ ኮይኑ እቲ ከባቢ ኸኣ ሰጣሕ ጐልጐል ዝዓብለሎ እዮ። 

ክብረ በዓሎም ኸኣ ካብ ኵሉ ኵርንዓት ሃገር ዝመጹ ምእመናን ዝሳተፍዎ ኮይኑ ክብ ብዝበለ መንፈሳዊን ባህላዊን ኣገባብ ብድምቀት ይኽበር። 

እዚ ደቡባዊ ክፋል ሃገርና ብዙኅ ጥንታዊን ታሪኻዊን ቅዱሳት መካናት ሓቝፉ ዝርከብ ከም ምዃኑ፡ ብዙኅ ክጽንዓን ኣጸቢቕና ክንፈልጦን ዝግባእ እዩ። ናታትኩም ምትሕብባር እንተደኣ ረኺብና ድማ ከም ፈቓደ እግዚአብሔር መዛግብት ታሪኽ እናፈተሽና በብእዋኑ ናባኹም ከነቕርብ ተስፋ ንገብር። 

ንሎሚ ግና ምስ ሕጽረት ጊዜ ታሪኽ እዞም ሎሚ ዕረፍቶም ዝኾነ ቅዱስ ኣቦ ብሰፊሑ ከነቕርቦ እኳ እንተዘይከኣልና፡ ከም ፈቓደ እግዚአብሔር ካልእ ጊዜ ክንምለሶ ተስፋ ንገብር። 

ሰላም ለአንበስ በፍኖተ ፃማ ወሥራሕ 
ዘይፄዓን ዘልፈ ዲበ አንበሳ መፍርህ 
ለዘይጸድቅ ብእሲ እስከ ይገብእ ፍትሕ 
ማይ ኢያጥፍኦ ወርደተ ዝናም ብዙኅ 
ለአሰረ ደሙ ቀይሕ ዘሀሎ በኰኵሕ። 

በረኸቶምን ረድኤቶምን ምስ ኵላትና ሕዝበ ክርስቲያን ይኹን።

Tuesday, September 13, 2011

“ኣብ ኣንፊ ብልሒ እንተ ኣድሓርሓርካ ንርእስኻ እዩ ዚገደካ” (ሐዋ ፱፥፭/9፥5)

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አሜን። 

መሠረት እዚ ቃል’ዚ ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ እዩ። መልእኽቲ እዚ ቃል ድማ ነቲ ኣብ ምስጓግን ምክልባትን ምእመናን ከምኡውን ኣብ ምዕናው እታ እግሪ ተኽሊ ዝነበረት ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ብትግሃት ዝወናጨፍ ናብ ዝነበረ ሳውል ብቀጥታ ዝቀንዐ እዩ ነይሩ። ሎሚ’ውን ንገለ ኣብ ኤውሮጳ እትርከብ ቤተ ክርስቲያንና ብገለ ዲያቆናት ዝርከብዎም ሰባት ንዝተፈጸመ ዘሕዝን ተግባር መሠረት ብምግባር፡ እቲ ንሳውል ዝተነግረ ቃል መጠንቀቕታ ከም መሪሕ ቃል ምዕዶ መሪጽናዮ ኣሎና። ኣጋዕዝተ ዓለም ሥላሴ ንዅልና ዘስተውዕል ልቦና ይሃበና። 

Monday, September 12, 2011

"ምስ መባእስትኻ ተዓረቕ"


ዘመንን ፍኖተ ሕይወትን


ወትሩ ምስጋናን ውዳሴን ዝግብኦ እግዚአብሔር ኣምላኽ ዕድመ ንንስሓ፡ ዘመን ንፍስሓ እናሃበ ኣብዚ ኣብጺሑና ኣሎ። ካልኢታት ንደቃይቕ፡ ደቃይቕ ንሰዓታት፡ ሰዓታት ንመዓልትታት፡ መዓልትታት ንሰሙናት፡ ሰሙናት ንኣዋርኃት፡ ኣዋርኃት ድማ ንዓመታት እናወለዱን እናተዋለዱን ካብ ዘመን ናብ ዘመን የሰጋግሩና ኣለዉ። ትማሊ ወይውን ቅድሚ ዝተወሰነ ሰዓታት ወይውን ደቃይቕ ከምቲ ስሩዕ ናብቲ ድኅሪኡ ዝቕጽል ክሰግር ከሎ ምምልላእን ምውሕላልን ፈጢሩ ሓደ ዑደት ምስ ፈጸመ ኣብ ዝተወሰነ እዋን “ሓድሽ ዘመን” ንብል ኣሎና እምበር ካብ ዘመን ናብ ዘመን ክቕየር ከሎ ዝፍጠር ካብቲ ቅድሚኡ ዝነበረ ፍሉይ ዝላ ጊዜ ወይውን ፍሉይ ተርእዮ የልቦን። ግና እግዚአብሔር ንኵሉ ገጊዜኡ ስለዝሃቦን በብጊዜኡ ስለዝፈጸሞን ስለዝፍጽሞን ዘመን በብዝተመደበሉ ክቀያየር ግድነት እዩ። እግዚአብሔር ኣምላኽ ነዚ ለውጢ ዘመን ኸኣ ምእንቲ ከነስተውዕሎ ኣብ ሕይወትናን ከባቢናን፡ ኣብ ሰማይን ምድርን ኣብ ኵሉ ፍጡር ብዘሎ ዑደትን ለውጥን ክንርእዮ ገበረና። ነቲ ድንቂ ፍጥረቱ ክፈጥር ከሎ’ውን በብዕለቱ ገበሮ። ንዕለት ድማ መዐቀኒ ጊዜ ገበረሉ። ነቲ ዝዕውድ ጊዜያት ጥራይ ዘይኮነስ ኣብኡ ንዝፍጸም ነገራት ምስ ሕይወትና ብምዝማድ ምእንቲ ከነስተውዕል ጐይታ ኵሉ ፍጥረት ከምዚ በለና። “መሊሱ በሎም፡ ምስ መሰየ ሰማይ ይቐይሕ ኣሎ እሞ፡ ጻሕያ ኪኸውን እዩ፡ ትብሉ። ምስ ወግሔ፡ እቲ እተደባነወ ሰማይ ይቐይሕ ኣሎ እሞ፡ ሎሚ ዝናም ኪዘንም እዩ፡ ትብሉ። ገጽ ሰማይ ምፍላይ ትፈልጡ ትእምርቲ ዘመናትከ ኽትፈልዩዶ ኣይኰነልኩምን?” (ማቴ ፲፮፥፪-፫/16፥2-3)።

Sunday, September 11, 2011

ውልቃዊ መሕትት


ውሑድ መሕትት ንሓድሽ ዘመን - ንሕሉፍ መገምገሚ፥ ንመጻኢ መለበሚ

እንቋዕ ካብ ዘመነ ሉቃስ ናብ ዘመነ ዮሐንስ ብሰላም አሰጋገረና!

ንሎሚ ከም መእተዊ ሓድሽ ዓመት ንርእስና ባዕልና እንፍትሸሉ፤ ሓድሽ ዘመንን ተዛማዲ መደባትናን ንድህስሰሉ ውልቃዊ መሕትት ኣቕሪብና ኣሎና። ንነፍስ ወከፍ ሕቶ ብምምላስ ኸኣ ጠቕላላ ነጥብና ደሚርና ባዕላዊ ገምጋም ምውሳድ ይከኣል። እቲ ገምጋም ተዛማዲ ከም ምዃኑ መጠን ርእስና ከነመራምርን ንምዝክኻርን ይሕግዘና ንማለት ደኣ እምበር፤ ነፍስ ወከፍ ሕቶ ርእሱ ዝኸኣለ ፍጹም መልሲ ብግብሪ ክንህበሉ ከምዝግባእና ክዝንጋዕ ዘይብሉ ሓቂ እዩ። ጽቡቕ ነጥቢ ኣሎና ኢልና ርእስና ንጥብረሉ፤ ሓሚቕና ኢልና ተስፋ ንቖርጸሉ ዘይኮነስ፤ ልዕሊ እቲ ገምጋማዊ ነጥቢ፤ እቲ ኣገዳሲ ነገር እቲ ሕቶን ንሕና ክህልወና ዝግብኦ ግብራዊ መልስን ክውንነታዊ ሕይወትን ምዃኑ ንኣንበብትና ከነዘካኽር ንፈቱ።

ሰናይ መሕትት
1. ቅዱሳት መጻሕፍቲ ከምቲ ዝግባእኒ ንምንባቡን ብቀጻሊ ሲሳየ ዕለት ንምምጋቡን ጽዒረ ዶ?
    እወ ከም ፈቓዱ
    ልማድን ፍቕርን ንባብ የብለይን ስሕት ኢለ ግና ቅዱሳት መጻሕፍቲ የንብብ እየ። 
    ጊዜ ኣይነበረንን፤ ጊዜ ኣይሃብክዎን ግና እሓስብ
    ኣይተገደስኩሉን
2. ቃለ እግዚአብሔር ኣብ ዝንገረሉ ጉባኤታት ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ብስሩዕ ብምስታፍ ኣፍልጦ ሃይማኖተይን ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንን ከምኡውን መንፈሳዊ ሕይወተይ የዕበየ ዶ?
        እወ ከም ፈቓዱ 

    ስሕት ኢለ 
    ኣይጥዓመንን እምበር እሓስብ 
    ኣይተገደስኩሉን፤ ኣይወዓልክዎን
3. መንፈሳዊ ሥነ ምግባራት (ጾም፡ ጸሎት፡ ምጽዋት፡ ስግደት ወቦ ዘተርፈ) ብስሩዕ እፍጽሞም ዶ?
      እወ ከም ፈቓዱ
    ስሕት ኢለ፤ ንገሊኡ ኣብ ገለ ገለ እዋናት  
    ኣይጥዓመንን እምበር እሓስብ 
    ኣይተገደስኩሉን፤ ኣይወዓልክዎን
4. ትርጉም ንስሓ ፈሊጠ፤ ምስ ኣበ ነፍሰይ ጽቡቕ ናይ ኣቦን ውሉድን ዝምድና ፈጢረ ብቀጻሊ ስለ ኃጢኣተይን በደለይን እንሳሕ ዶ?
        እወ ከም ፈቓዱ ወትሩ ቀዳምነት ዝህቦ እየ።
    ስሕት ኢለ፤ ሓሓንሳብ ድማ ብቐጻሊ። 
    ዝዕንቅፈኒ ምኽንያት እናበዝኀ ኣይጥዓመንን እምበር እሓስብ
    ኣይተገደስኩሉን፤ ኣይወዓልክዎን
5. ኣብ ጸሎተ ቅዳሴን ካልኦት ጸሎታትን ስብሓታትን ቤተ ክርስቲያን ብስሩዕ እናተሳተፍኩ ብምኽሪ መምህረ ንስሓይ ተመሪሐ ቅዱስ ሥግኡን ክቡር ደሙን እቕበል ዶ?
    እወ ከም ፈቓዱን ምሕረቱን። 
    ብዘይ ስሩዕን ስሕት እናበልኩን 
    እሓስብ ግና ኣይኮነለይን፤ ቀደም ምስ ተቐበልኩ እየ። 
    ዝኽእል ኮይኑ ኣይስምዓንን፤ ብዙኅን ኣይሓሰብኩሉ
6. ሽዱሽተ ቃላተ ወንጌል (ጠምየ ኣብሊዕኩምኒ፤ ጸሚዐ ኣስተኹምኒ፤ ዐሪቐ ከደንኩምኒ፤ ሓሚመ በጻሕኩምኒ፤… ማቴ ፳፭ ) ብመደብ እፍጽሞም ዶ?
    እወ ከም ፈቓዱ ተጊሀ እፍጽሞም እየ። 
    ብዘይ ስሩዕ ብኣጋጣሚታትን ስሕት እናበልኩን 
    ክፍጽሞ እደሊ፤ እሓስብ ግና ኣይትግብሮን 
    ሓሲበሉ ኣይፈልጥን
7. ካብ ቀጽሪ ቤተ ክርስቲያን ወጻኢ ኣብ ሞንጎ ስድራ ቤተይ፡ ጐራባብተይ፡ የዕሩኽት መሓዙተይ፡ መማህርተይ መሳርሕተይ፡ መተዓቢተይ፡ ወቦ ዘተርፈ ብዘሎኒ መንፈሳዊ ኣካይዳን፡ ጠባያትን፡ ሥነ ምግባርን፡ ትምህርቲ ብምዝራእን ኣብነታዊ ኮይነ ሰባት ናብ ቤተ ክርስቲያን ከምዝቐርቡ ብምግባር ኣበርክቶ ገይረ ዶ?
        ብኃይሊ ኣምላኽ እወ ሱታፌ ኣሎኒ።
    ዓቕመይ እኳ ኣየበርከትኩን ግና እፍትን። 
    ብዝተፈላለየ ምኽንያት እቲ ኣብ ቤተ ክርስቲያን ዘሎኒ ኣካይዳን ኣበርክቶን ኣብ ግዳም ኣየንጸባርቖን እየ። 
    ናይ ርእሰይ እየ ዝሓስብ እምበር ናይ ካልእ ኣይግድሰንን እዩ
8. ትርጉም ክብሪ ቅዱሳን ብምፍላጥ፡ በረኸት ቅዱሳን ኣቦታትን ገዳማትን ንምርካብ ኣብ ገዳማት በጺሐ ዶ? ገድሎምን ስንክሳሮምን ተጊሀ ብፍቕሪ የንብቦ ዶ? ኣብ ጊዜ ጸሎት ኣማላድነቶም እምኅፀን ዶ?
       እወ፤ ብዝግባእ እጥቀመሉ።
    ብስሩዕ ኣይኹን ደኣ እምበር ስሕት ኢለ 
    እሓስቦ ግና ተጊሀ ኣይፈጸምክዎን 
    ኣፍልጦይ ድሩት እዩ፤ ብዙኅ’ውን ኣይተገደስኩን

9. አስራት ቀዳምያት በኵራት ትርጕሞም ፈሊጠ ንቤተ ክርስቲያን ዕሽር ብስሩዕ እህብ ዶ? ቤተ ክርስቲያነይን ካህናትን ንምሕጋዝ ሞባእ እውፊ ዶ? ንዕብየት ቤተ ክርስቲያን ይጥቀም ዝብሎ ሓሳባት ንኣቦታትን ኣገልገልቲ ኣኅዋትን አቐርብ ዶ?
       ይመልኣለይ እምበር ከም ፈቓዱ እወ።
    ብስሩዕ ኣይኹን ደኣ እምበር ክዝክሮ ከሎኹ ክፍጽሞ እፍትን እየ
    ኣፍልጦ የብለይን እምበር ሱታፌ ክህልወኒ እሓስብ
    ኣይመልከተንን ኢለ ስለዝሓስብ ኣይግደስን እየ

10. መንፈሳዊ ሕይወተይን መደባተይን ከመይ ይመስል?
        ትግሃት ዝተመልኦ ስሩዕን ምዱብን መንፈሳዊ ኣካይዳ ይኽተል።
    ሓሓንሳብ ብመደብን ብስሩዕን ሓሓንሳብ ድማ ብዘጓንፈኒ ነገራት ተጸልየ ብዘይ መደብ ይኸይድ
    ብመደብ ስሩዕ መንፈሳዊ ሕይወት ክህልወኒ እደሊ፤ ግና ሰሪሐሉ ኣይፈልጥን
    ሓሲበሉ ኣይፈልጥን
እምበኣርከስ ንሕና ምስ ኣየኖት ኢና? 


ብወገንና ብመሠረት ድምር ውጽኢት ኣብ ፬ መቒልናን ገምጊምናን፤ ነኸምዚ ዝስዕብ ተዛማዲ ምዕዶ ንውፊ ኣሎና። ንስኻትኩም ድማ ኣበይናይ ክፋል ከምዝዓለብኩም ብምጽባጻብ ከከም ገምጋምኩም፤ ርእስኹም ክትፍትሹ ናባኹም ነብሎ።


እምበኣር ነዚ ኣብ ላዕሊ ዘሎ መሕትት መሊእና ኮይንና፤ ነዚ ዝስዕብ ሳንዱቕ ጠቕላላ ድምር (ውጽኢት) ዝብል ጠዊቕና ድምር ገምጋምና ንፍለጥ።





፩. (፸፭-፻)፦ ክርስቲያን ብዝገበሮ ዘይኮነስ ትምክሕቱ ኣምላኹ እዩ እሞ ስለቲ ግብርና ዘይኮነስ ብምሕረቱ ነዚ ክንፍጽም ንዘብቕዓና ኣምላኽ ከነመስግኖ ይግባእ። ዋላ እኳ ሕጂ ደው ዝበሎ ዝመስሎ ከይወድቕ ይጠንቀቕ ስለዝብል እቲ ቅዱስ ቃል ነቲ ጽቡቕ መንፈሳዊ ግብሪ ኣብ ልዕሊ ትግሃት ትግሃት እናወሰኽናሉ ንዝበለጸ ጸጋ ክንዓዪ ይግባእና። ወትሩ እቲ ዝጐድለና ብዙኅ እዩ ነቲ ዘሎና ኣጽኒዕና ነቲ ዝተርፈና እናመልኣና ክንከይድ ኣካይዳና ምስትውዓል ዝመልኦ ካብ ትዕቢት ዝረሓቐ ኮይኑ ክርከብ ኣለዎ። ነቲ ኣብ ቅድሜና ዘሎ ተስፋ ብምጥማት ጒያና ክሳብ እታ ሕንጻጽ ፍጻሜ ንቕድሚት ከነኅይሎ ይግባእ።


፪. (፶-፸፬)፦ ዋላ እንፍጽሞም ብዙኅ ሰናይ ነገራት እኳ እንተሎና፡ ጕድለታትና ብግልጺ ክረአ ስለዝከኣል ከነመሓይሾ ንዝግባእና ጻዕሪን ቃልስን ግድን ክህልወና እዩ። ኣብዚ ቕድሜና ክንከደሉ ተነጺፉልና ዘሎ ሓድሽ ዘመን ነፍስና ንመንፈሳዊ ዕብየት ከተቋምትን፤ ድኽመታት ንምእላይ ድማ ዝያዳ ጾምን ጸሎትን ከድለየና እዩ። ካብቲ ዝሓለፈ ተሞክሮን ሕይወትን ነቲ ጽቡቕ ኣስተውዒልና ኣብ ዕብየት ሕይወትና ዕንቅፋት ኮይኖም ንዝርከቡ ጒድለታት ከይገደዱና ከለዉ ክንእርሞምን ከነጥፍኦምን ይግባእ።


፫. (፴፭-፵፱)፦ ሃይማኖት ወለድና ኣሎና ንብል ኣሎና ደኣ እምበር፤ ገና ብግብሪ ነቲ እግዚአብሔር ዝፈትዎ ሰናይ ግብሪን መንፈሳዊ ገድልን ብዝግባእ ኣይኣተናዮን። ከምቲ ቅዱስ ዮሐንስ ኣብ ራእዩ ዝበሎ ዝሑል ወይስ ምውቕ ዘይምዃንና ካብ ኣፉ ከይተፍኣና ከሎ ብዕቱብ ከተሓሳስበና ኣለዎ። ነቲ ክንከዶ ዝግባና መገዲ ነግ ፈረግ ስለእነብዝኃሉ ኣጽኒዕና ንሕዞ የሎናን። ብዛዕባ ሃይማኖትን ሰናይ ግብርን ምፍላጡን ምሕሳብን ጥራይ ዝጠቕመና ኣይኮነን። ፍሊጥና ክንገብሮን ክንነብሮን ከሎና እዩ ጸጋ ዘውህበና እሞ ነቲ እንፈልጦ ክንገብሮ ተጊህና መንፈሳዊ ቃልሲ ክንቃለስ ዕጥቕና ከነድልድል ኣሎና። (ኤፌ ፮) ኣብቲ ዝደኸመናሉ ሕይወት ኸኣ ኃይል ክንረክብ፤ ካብቲ ዘናውጸናን ነየው ነጀው ዘብለና ፈቓዳት ዓለም ክንወጽእ እንተደኣ ኮይንና ኸኣ “ኣቱም ጾር ዝኸበደኩም ናባይ ንዑ፤ ኣነ ከዕርፈኩም እየ..” (ማቴ ፲፩) ዝብል ቃል ጐይታ ኣስተውዒልና ብጾምን ብጸሎትን ብስግደትን ትሩፋትን ምእዙዛት ክንከውን ይግባእ። ስለዚ ኣብዚ ሓድሽ ዘመን ርግእ ኢልና ስለታ እግዚአብሔር ኣኽቢሩን ዘለኣለማዊ ገይሩ ዝፈጠራን ነፍስና ክንሓስብን ናብ ዕረፍታ ክንመርሓን ይግባእ። መርሓ ግብርታት ሓንጺጽና ዝያዳ ናብ እግዚአብሔር እንቐርበሉ ስራሕ ክንሰርሕ ይግባእ።


፬. (ካብ ፴፭ ንታሕቲ)፦ ኣብ ሃይማኖት እንተሎና ንርእስና ንመርምር። ብደውና ሞይትና ከምዘሎና ንርእስና ባዕልና ንመስክረላ። ንቓሕ መዋቲ ዝብል ቃል ኣስተውዒልና ቅድሚ እቲ ጣዕሳ ፍረ ኣብ ዘየምጽኣሉ እዋን ምብጻሕና ሎሚ ንመለስ። ከም ዓያሱ ዘይኮነስ ከም ለባማት ክንነብርን፤ ኣብዚ ምድሪ ንዘለዓለም ዝነብር ከምዘየልቦ ፈሊጥና ሎሚ ናብ ቤቱ ብንስሓ ንመለስ። ኣብ ቕድሚ ኣምላኽ ቀሪብና እንታይ ገበርኩም ኣበይ ኸ ነበርኩም ንዝብል ሕቶ ምላሽ ከይንስእን ሎሚ ንንቓሕ። ንጽባሕ ጒዕዞና ዝኸውን ስንቂ ሎሚ ንቋጽር።


እግዚአብሔር አምላከ ቅዱሳን ነዚ ሓድሽ ዘመን ሰናይ ግብሪ ንገብረሉ፤ ሰላም ኣብ ኵሉ ዝወርደሉ፤ ዝተጸገመ ኵሉ ዝርኅወሉ፤ ዝራሓቐ ዝቐርበሉ፤ ዝጠፍአ ዝምለሰሉ ዘመን ክገብረልና ቅዱስ ፈቓዱ ይኹነልና።